દેશનો ભાગ્યે જ કોઈ એવો ખૂણો હશે જ્યાં શિવની પૂજા ન થતી હોય. કલ્યાણકારી દેવતા ગણાતા ભગવાન શંકરના તમામ શિવ મંદિરોમાં 12 જ્યોતિર્લિંગનું ઘણું ધાર્મિક મહત્વ છે. આ તમામ 12 જ્યોતિર્લિંગોમાં પ્રથમ સ્થાન ગુજરાતના સોમનાથ મંદિરનું આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવતાઓના દેવ મહાદેવ સાથે સંકળાયેલા આ જ્યોતિર્લિંગની સ્થાપના ચંદ્રદેવ દ્વારા તેમના શ્રાપમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે કરવામાં આવી હતી અને તેની પૂજા કરવામાં આવી હતી.
ચાલો જાણીએ મહાશિવરાત્રિ પર સોમનાથ જ્યોતિર્લિંગની પૂજા કરવાનું ધાર્મિક અને જ્યોતિષીય મહત્વ જે શિવની પૂજા માટે શ્રેષ્ઠ અને ઝડપી ફળદાયી માનવામાં આવે છે.
શિખર પર 10 ટનનો કળશ છે
ગુજરાતના કાઠિયાવાડ વિસ્તારમાં દરિયા કિનારે આવેલું લગભગ 155 ફૂટ ઊંચું સોમનાથ મંદિર, એવું માનવામાં આવે છે કે તે દરેક યુગમાં અહીં હાજર રહે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિર પ્રથમ ચંદ્ર ભગવાન દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. જેને પાછળથી મુસ્લિમ આક્રમણકારોએ 6 વખત તોડી નાખ્યુ હતું. છેલ્લી વખત આ ભવ્ય મંદિર સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ મંદિરના શિખર પર 10 ટન વજનનો કળશ છે.
સોમનાથ જ્યોતિર્લિંગનું ધાર્મિક મહત્વ
ભગવાન શિવના આ પવિત્ર ધામ વિશે એવી માન્યતા છે કે આ મંદિર એક સમયે ચંદ્ર દેવ દ્વારા તેમના જીવન સાથે જોડાયેલા શ્રાપમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે બનાવવામાં આવ્યું હતું. દંતકથા અનુસાર, એકવાર તેમના સસરા, રાજા દક્ષ, ચંદ્ર દેવ પર કોઈ વાત પર ગુસ્સે થયા અને તેમને શ્રાપ આપ્યો કે તેમનો પ્રકાશ દિવસેને દિવસે ઓછો થઈ જશે.
આ પછી, આ શ્રાપમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે, તેમણે સરસ્વતી નદીના મુખ પર સ્થિત અરબી સમુદ્રમાં સ્નાન કરીને મહાદેવના આ જ્યોતિર્લિંગની સ્થાપના કરી અને નિયમો અનુસાર તેમની પૂજા કરી. તેનાથી પ્રસન્ન થઈને મહાદેવે તેને શ્રાપમાંથી મુક્તિ મેળવવાનું વરદાન આપ્યું. ચંદ્રનું નામ પણ સોમ છે અને ચંદ્રે અહીં પોતાના નાથની પૂજા કરી હોવાથી આ સ્થાનને સોમનાથ કહેવામાં આવે છે.
સોમનાથ જ્યોતિર્લિંગની પૂજા કરવાના ફાયદા
જે લોકો હંમેશા કોઈને કોઈ માનસિક ચિંતા કે ટેન્શનથી ઘેરાયેલા રહે છે અથવા એમ કહીએ કે તેમને ડિપ્રેશનની સમસ્યા છે, તેમણે આ મહાશિવરાત્રિ પર પ્રથમ જ્યોતિર્લિંગ એટલે કે ભગવાન મહાદેવના સોમનાથ શિવલિંગની પૂજા કરવી જોઈએ. સોમનાથ શિવલિંગની પૂજાનું માત્ર ધાર્મિક જ નહીં પરંતુ જ્યોતિષીય મહત્વ પણ છે.
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર જે લોકોની કુંડળીમાં ચંદ્ર દુર્બળ રાશિમાં છે અથવા પરેશાનીઓ પેદા કરી રહ્યો છે, તેમણે ચંદ્ર દોષને દૂર કરવા માટે મહાશિવરાત્રિના પ્રદોષ કાળમાં સફેદ વસ્ત્રો પહેરીને સોમનાથ શિવલિંગની વિશેષ પૂજા કરવી જોઈએ. સોમનાથ શિવલિંગની પૂજા હંમેશા સફેદ વસ્ત્રો પહેરીને કરવી જોઈએ. સાથે જ સફેદ મીઠાઈ પણ ચઢાવવી જોઈએ.
સોમનાથ શિવલિંગ વિશે એવું માનવામાં આવે છે કે જે વ્યક્તિ આ પવિત્ર જ્યોતિર્લિંગની પૂજા સંપૂર્ણ ભક્તિ અને આસ્થા સાથે કરે છે, તે વિધિ-વિધાનનું પાલન કરે છે. તેની આંખોને લગતી તકલીફો અને બીમારીઓ દૂર થઈ જાય છે.
(અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)