આપણી ક્ષમતાઓ વિશે જાણવા માટે આપણે કેટલીક મહત્વપૂર્ણ હકીકતો સમજવાની જરૂર છે, જેમ કે ભાવનાત્મક બુદ્ધિ જે મોટાભાગના લોકોમાં જન્મજાત લક્ષણ છે. ભાવનાત્મક બુદ્ધિનો આપણા વ્યક્તિત્વ સાથે ઊંડો સંબંધ છે. ભાવનાત્મક બુદ્ધિ એ લાગણીઓને અનુભવવાની, તેનો ઉપયોગ કરવાની, કોઈની સાથે વાત કરવાની, કોઈને ઓળખવાની, કંઈક યાદ રાખવાની, કંઈક શીખવાની અથવા વિચારવાની અને સમજાવવાની ક્ષમતા છે.
ભાવનાત્મક બુદ્ધિ આપણા અંગત, વ્યાવસાયિક અને સામાજિક જીવનને નિયંત્રિત કરી શકે છે. ભાવનાત્મક બુદ્ધિમાં ભાવનાત્મક જાગૃતિનો સમાવેશ થાય છે જેમ કે વિચારવાની ક્ષમતા, સમસ્યા હલ કરવાની ક્ષમતા અને લાગણીઓનું સંચાલન કરવાની ક્ષમતા. તેમાં અન્ય લોકોને આનંદ આપવો અથવા શાંત કરવાનો પણ સમાવેશ થાય છે.
Emotional Intelligence નો ઉપયોગ
સેલ્ફ અવેયરનેસ : સેલ્ફ અવેયરનેસનો અર્થ એ છે કે તમે કોઈપણ ચોક્કસ ક્ષણે તમારા મનમાં ચાલતી દરેક લાગણીથી વાકેફ છો. ઉચ્ચ ભાવનાત્મક બુદ્ધિ ધરાવતા લોકો ઈર્ષ્યા અને ક્રોધ સાથે કેવી રીતે વ્યવહાર કરવો તે સારી રીતે જાણે છે.
સેલ્ફ રેગ્યુલેશન : દરેક સકારાત્મક અને નકારાત્મક લાગણીઓને ઓળખવામાં તેમજ તમે શા માટે એવું અનુભવો છો તે સમજવામાં સક્ષમ બનવું. તેનો અર્થ એ પણ છે કે તમારે તમારી લાગણીઓને કેવી રીતે નિયંત્રિત કરવી તે જાણવું જોઈએ.
મોટીવેશન : પ્રેરણા અથવા મોટીવેશન એ મુખ્ય નેતૃત્વ કૌશલ્ય છે. એક સારો નેતા જાણે છે કે તેની ટીમ અથવા પરિવારના લોકોને કેવી રીતે પ્રોત્સાહિત કરવા. આવા લોકો પોતાની લાગણીઓ તેમજ આસપાસના લોકોથી સારી રીતે વાકેફ હોય છે.
સહાનુભૂતિ: લાગણીશીલ બુદ્ધિમાં સહાનુભૂતિની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા છે. તેનો અર્થ એ છે કે વ્યક્તિ અથવા જૂથ આ સમયે કેવું અને શું અનુભવે છે તે સમજવું. જે લોકો અન્યો પ્રત્યે સહાનુભૂતિ ધરાવે છે અને સંબંધિત સંજોગોને ધ્યાનમાં લઈને નિર્ણયો લે છે.
સામાજિક કૌશલ્યો: સામાજિક સ્કિલ તેમના અસ્તિત્વની ખાતરી કરવા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. દરેક વ્યક્તિને મૂળભૂત અસ્તિત્વ માટે સામાજિક સ્કિલની જરૂર છે. સારી સામાજિક કુશળતા ધરાવતા લોકો સ્વાર્થી બનવાને બદલે સામાન્ય સારા વિશે વિચારે છે.