આજે દેવશયની એકાદશીથી ચાતુર્માસનો પ્રારંભ થયો છે. ચાતુર્માસ 29 જૂનથી 23 નવેમ્બર 2023 સુધી રહેશે. મતલબ કે આગામી 5 મહિના સુધી કોઈ શુભ કે શુભ કાર્ય થશે નહીં. આ દરમિયાન શ્રાવણ, ભાદરવો, આસો અને કારતક માસ આવશે. અધિક માસના કારણે શ્રાવણ બે માસનો થશે.
આ પછી જ્યારે દેવઊઠની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુ યોગ નિદ્રામાંથી બહાર આવે છે, ત્યારે ફરીથી શુભ કાર્યો શરૂ થશે.
ચાતુર્માસ એટલે શું?
દર વર્ષે શુક્લ પક્ષની એકાદશીના દિવસે દેવશયની એકાદશી વ્રત કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ સમગ્ર બ્રહ્માંડનું સંચાલન ભગવાન શિવને સોંપે છે અને પોતે ક્ષીરસાગરમાં સૂઈ જાય છે. આ પછી ભગવાન વિષ્ણુ કારતક માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિએ જાગે છે. ભગવાન વિષ્ણુના શયનનો આ સમયગાળો ચાર મહિનાનો છે. આ કારણથી આ સમયગાળો ચાતુર્માસ કહેવાય છે.
ચાતુર્માસનું મહત્વ
ચાતુર્માસ દરમિયાન શુભ કાર્યો પર પ્રતિબંધ છે. જોકે ચાતુર્માસનો મહિનો ધાર્મિક કાર્ય અને દાન માટે અનુકૂળ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સમયગાળા દરમિયાન ભગવાન શિવ સૃષ્ટિને નિયંત્રિત કરે છે અને ભોલેનાથ ચાતુર્માસમાં કરવામાં આવતા દાન, પૂજા અને પાઠથી ઝડપથી પ્રસન્ન થઈને ભક્તોને ઈચ્છિત વરદાન આપે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કેટલાક કાર્યો કરવા માટે પ્રતિબંધિત છે.
ચાતુર્માસમાં ખાણી-પીણીના નિયમો
ચાતુર્માસ દરમિયાન ભોજન પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવે છે. આ ચાર મહિનામાં લીલાં શાકભાજી, દહીં, દૂધ અને કઠોળ ખાવાનું વર્જિત માનવામાં આવે છે. આ સિવાય આ સમયગાળા દરમિયાન માંસ, આલ્કોહોલ અને પ્રતિશોધક ખોરાકથી પણ દૂર રહેવું જોઈએ. કાંસાના વાસણમાં ભોજન કરવું પણ વર્જિત માનવામાં આવે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન શરીર પર તેલ લગાવવું અને પલંગ પર સૂવું પણ વર્જિત છે.
ચાતુર્માસ 2023 5 સરળ જ્યોતિષ ઉપાય
– ચાતુર્માસના સમયે જે પણ વ્યક્તિ દૂધ, દહીં, ધી, મધ અને સાકર કે પંચામૃતથી ભગવાન વિષ્ણુનો અભિષેક કરે છે તેમને સ્વર્ગના સમાન અક્ષય સુખ પ્રાપ્ત થાય છે.
– ચાતુર્માસમાં ચાંદીના વાસણમાં હળદળ ભરીને દાન કરવાથી માતા લક્ષ્મી પ્રસન્ન થાય છે. તેમની કૃપાથી ઘર ધન-ધાન્યથી ભરાઈ જાય છે. જે વ્યક્તિ ભગવાન વિષ્ણુને દીપ અને ગુગ્ગલ અર્પિત કરે છે તેમને ક્યારેય ધનની કમી નથી રહેતી.
– જો તમે ચાતુર્માસમાં અન્ન, વસ્ત્ર, કપૂર, છત્રી, ચપ્પલ વગેરેનું દાન કરો છો તો તમારા પર ભોલેનાથની કૃપા થાય છે. તેમના આશીર્વાદથી તમને નોકરી, બિઝનેસ કે અન્ય કરિયરમાં ઉન્નતિ મળે છે.
– ચાતુર્માસમાં જે વ્યક્તિ અન્ન અને ગાયનું દાન કરે છે તે કર્મથી મુક્ત થઈ જાય છે. તેમની આવકના નવા સ્ત્રોત બને છે. ધન લાભના યોગ બને છે.
– ચાતુર્માસાના ચાર મહિનામાં તમે પોતાના ઈષ્ટ દેવની પૂજા કરો. તેમના મંત્રોનો જાપ કરો. શ્રીમદ્ભગવતનો પાઠ કરો અથવા ભગવાન વિષ્ણુના મંત્ર ઓમ નમો ભગવતે વાસુદેવાયનો જાપ કરો. તેનાથી તમારા રોગ અને ગ્રહ દોષ દૂર થશે. ઈશ્વરના આશીર્વાદથી તમારી મનોકામનાઓ પુરૂ થશે.
– ચાતુર્માસના સમયે પીપળના ઝાડની સેવા કરવી જોઈએ. તેમાં ભગવાન વિષ્ણુ, શિવ સહિત ઘણા દેવોનો વાસ હોય છે. દરરોજ ચઢાવો અને દીવો કરવાથી પુણ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે. જીવનમાં સુખ અને શાંતિ આવે છે.
– ચાતુર્માસમાં માતા લક્ષ્મી, માતા પાર્વતી, ગણેશ જી, રાધાકૃષ્ણ, પિતૃ દેવ વગેરેની પૂજા કરે છે. પિતૃઓની પૂજા કરવાથી પિતૃ દેષ દૂર થાય છે. તેમના આશીર્વાદથી ઘરમાં ખુશી આવે છે અને સંતાનનું સુખ પ્રાપ્ત થાય છે. મોટાભાગે માતા લક્ષ્મી, માતા પાર્વતી, ગણેશજી, રાધાકૃષ્ણની પૂજા કરવાથી મનોકામનાઓ પુરી થાય છે.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)