સનાતન ધર્મમાં પિતૃપક્ષમાં પિતૃઓને પ્રસન્ન કરવાનું મહત્વ સમજાવવામાં આવ્યું છે. હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ આ વર્ષે પિતૃપક્ષની શરૂઆત 29 સપ્ટેમ્બરથી થઈ છે, જે 14 ઓક્ટોબર સુધી ચાલશે. પિતૃપક્ષ 15 દિવસ સુધી ચાલે છે, જેમાં પિતૃઓ માટે પિંડદાન, તર્પણ, શ્રાદ્ધ કર્મ વગેરે કરવામાં આવે છે.
પિતૃપક્ષ 29 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થશે અને પિતૃપક્ષ 14 ઓક્ટોબરે સમાપ્ત થશે. આ સમયગાળા દરમિયાન સાધકે ઘણી બાબતો પર વિશેષ ધ્યાન આપવાની જરૂર હોય છે. જેમ કે આ દિવસોમાં માંસ અને આલ્કોહોલનું સેવન ન કરવું જોઈએ. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર પિતૃપક્ષમાં પિતૃઓને પ્રસન્ન કરવા માટે ઉપાસકો અનેક પ્રકારના ઉપાય કરે છે.
પિતૃ પક્ષ એવો સમય છે જ્યારે લોકો તેમના પૂર્વજોને પ્રસન્ન કરે છે અને તેમના આશીર્વાદ મેળવે છે એ પ્રકારની ધાર્મિક માન્યતા છે. પરંતુ ખાસ કરીને આ સમય દરમિયાન કેટલીક બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખવામાં આવે છે. જેમ કે પિતૃ પક્ષ દરમિયાન ખાવાની આદતો કેવી હોવી જોઈએ, શું કરવું જોઈએ, શું ન કરવું જોઈએ. કારણ કે એવું પણ બની શકે છે કે તમારી કોઈ ભૂલ પૂર્વજોને નારાજ કરી શકે છે.
જો તમે પિતૃપક્ષ દરમિયાન તમારા પૂર્વજોની પૂજા કરતા હોવ તો પૂર્વજો અથવા બ્રાહ્મણોને ભોજન આપતા પહેલા ભગવાન શ્રી હરિ વિષ્ણુને ભોજન અર્પણ કરવું જોઈએ. તે પછી બ્રાહ્મણોએ ભોજન કરવું જોઈએ. પિતૃઓના શ્રાદ્ધના દિવસે જ્યાં સુધી બ્રાહ્મણોને ભોજન ન કરાવાય ત્યાં સુધી જાતે ભોજન ન કરવું. આ સિવાય બ્રાહ્મણે જમતી વખતે મૌન રાખવું જોઈએ અને જમતી વખતે પૂર્વજોનું સ્મરણ કરીને ભૂલો અને ભૂલોની માફી માંગવી જોઈએ.
આ બાબતોનું ધ્યાન રાખો:
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર પિતૃપક્ષ દરમિયાન કોઈપણ શુભ કાર્ય કરવા પર પ્રતિબંધ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, કોઈ પ્રાણીને નુકસાન ન પહોંચાડવું જોઈએ, પિતૃ પક્ષ દરમિયાન પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓને ખોરાક અને પાણી આપવું જોઈએ.
આ વસ્તુઓનું સેવન ન કરો
પિતૃ પક્ષ દરમિયાન માંસ અને દારૂનું સેવન અશુભ માનવામાં આવે છે. આ સિવાય લસણ અને ડુંગળી તામસિક પ્રકૃતિના માનવામાં આવે છે. પિતૃપક્ષ દરમિયાન આ વસ્તુઓથી દૂર રહેવું જોઈએ. પિતૃપક્ષમાં માત્ર સાત્વિક ખોરાક જ લેવો જોઈએ.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)