નવરાત્રીનો તહેવાર વર્ષમાં 4 વખત ઉજવવામાં આવે છે, જેમાં શારદીય નવરાત્રીનો તહેવાર ઉજવણીનો તહેવાર છે. શારદીય નવરાત્રીનો તહેવાર અશ્વિન મહિનામાં ઉજવવામાં આવે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, મા દુર્ગાના 9 સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. ઘરમાં ઘટસ્થાપન થાય છે, અખંડ જ્યોતિ પ્રગટાવવામાં આવે છે. મા દુર્ગાની મૂર્તિઓની સ્થાપના કરવામાં આવે છે અને 9 દિવસ સુધી વિશેષ પૂજા કર્યા બાદ દશેરાના દસમા દિવસે મા દુર્ગાની મૂર્તિઓનું વિસર્જન કરવામાં આવે છે.
હિન્દુ ધર્મમાં નવરાત્રિના 9 દિવસ ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. આ 9 દિવસો માટે ધાર્મિક ગ્રંથોમાં કેટલાક નિયમો જણાવવામાં આવ્યા છે, જેનું પાલન કરવું ખૂબ જ જરૂરી છે. નહિંતર, આ નિયમોને અવગણવાથી અથવા નવરાત્રિ દરમિયાન કેટલીક ભૂલો કરવાથી માતા રાણી નારાજ થઈ શકે છે. તે જ સમયે, નવરાત્રિ વ્રત અને ધાર્મિક વિધિઓ અનુસાર કરવામાં આવતી પૂજા જીવનને અપાર સુખ અને સમૃદ્ધિથી ભરી દે છે.
નવરાત્રિમાં શું કરવું અને શું ન કરવું-
– નવરાત્રિ દરમિયાન ભૂલથી પણ નખ કાપવા કે વાળ ન કાપવા. વાળ અને નખ કાપવા જેવા કામ નવરાત્રિ શરૂ થતા પહેલા કરી લેવા જોઈએ, નહીં તો જીવન પર તેની અશુભ અસર પડે છે.
– નવરાત્રિ દરમિયાન ચામડાની વસ્તુઓનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ. તેમજ ચામડાની વસ્તુઓ ખરીદવી જોઈએ નહીં. ચામડાની વસ્તુઓ અશુદ્ધ છે, તે પ્રાણીઓની ચામડીમાંથી બનાવવામાં આવે છે. નવરાત્રિ દરમિયાન ઘરમાં આવી અશુદ્ધ વસ્તુઓ રાખવાથી નકારાત્મકતા આવે છે.
– નવરાત્રિના નવ દિવસ દરમિયાન પવિત્રતા, પવિત્રતા અને સાત્વિકતાનું ઘણું મહત્વ છે. તેથી, આ 9 દિવસ દરમિયાન માંસાહારીનું સેવન ન કરો અને તેને ઘરે ન લાવો. નવરાત્રિ દરમિયાન લસણ અને ડુંગળી ખાવાની પણ મનાઈ છે.
– નવરાત્રિ દરમિયાન લીંબુનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સમય દરમિયાન લીંબુ કાપવું એ યજ્ઞ સમાન માનવામાં આવે છે. તેથી, ન તો લીંબુ ખાઓ અને ન તો તૈયાર કરો. આ 9 દિવસ દરમિયાન લીંબુનું અથાણું ખાવાનું ટાળો.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)