હિન્દુ કેલેન્ડર અનુસાર આજે 28 સપ્ટેમ્બરે અનંત ચતુર્દશીનો પર્વ ઉજવવામાં આવશે. આજના દિવસે 10 દિવસથી ચાલી રહેલ ગણેશ ઉત્સવનું પણ સમાપન થશે અને વિસર્જન કરવામાં આવશે. માન્યતા અનુસાર આજના દિવસે લક્ષ્મીપતિની પૂજાથી જીવનના દરેક સુખ પ્રાપ્ત થાય છે અને દરેક પ્રકારની સમસ્યામાંથી મુક્તિ મળે છે. દંતકથાઓ અનુસાર જયારે પાંડવોએ પોતાનો રાજપાઠ ગુમાવી દીધો હતો ત્યારે પોતે નારાયણે એમને અનંત ચતુર્દશીનું વ્રત રાખવાનું કહ્યું હતું.
વ્રતના પ્રભાવથી પાંડવોને એમનું રાજ્ય પાછું મળ્યું હતું. એની સાથે જણાવી દઈએ કે કોઈ પણ પૂજા કથા સાંભળ્યા અથવા વાંચ્યા વગર પૂર્ણ માનવામાં આવતું નથી. તો ચાલો જાણીએ કથા અને પૂજાનું શુભ મુહૂર્ત.
અનંત ચતુર્દશી મુહૂર્ત– વિષ્ણુ પૂજાનું મુહૂર્ત: સવારે 6.12થી સાંજે 6.49 સુધી
અનંત ચતુર્દશી વ્રત કથા: શ્રી કૃષ્ણએ આ વ્રતનો મહિમા સમજાવવા સંભળાવી હતી કથા
પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, પ્રાચીન સમયમાં સુમંત નામનો બ્રાહ્મણ તેની પત્ની દીક્ષા સાથે રહેતો હતો. તેમની એક ખૂબ જ સુંદર પુત્રી હતી જેનું નામ સુશીલા હતું. થોડા સમય પછી સુશીલાની માતાનું અવસાન થયું. સુમંતે કર્કશા નામની સ્ત્રી સાથે પુનઃલગ્ન કર્યા અને તેની પુત્રીના લગ્ન કૌંદિન્ય ઋષિ સાથે થયા. લગ્ન પછી કૌંડિન્ય ઋષિ સુશીલાને તેના આશ્રમમાં લઈ જતો હતો, પરંતુ રાત થઈ ગઈ હોવાથી તે રસ્તામાં રોકાઈ ગયો.
તે જગ્યાએ સુશીલાએ જોયું કે કેટલીક સ્ત્રીઓ પૂજા કરી રહી છે. સુશીલા તેની પાસે ગઈ અને તે વ્રતનો મહિમા જાણવા લાગી. મહિલાઓએ સુશીલાને અનંત ચતુર્દશીના મહિમા વિશે જણાવ્યું. આ બધું જાણ્યા પછી, તેણીએ પણ સાચા હૃદયથી ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવાનું શરૂ કર્યું અને 14 ગાંઠો સાથે અનંત દોરો પહેર્યો. જ્યારે તેના પતિએ આ દોરા વિશે પૂછ્યું અને બધું જાણ્યા પછી કૌંડિન્ય ઋષિએ તે દોરાને આગમાં ફેંકી દીધો. આ બધું જોઈને ભગવાન ખૂબ ગુસ્સે થયા અને ધીમે ધીમે તેમની બધી સંપત્તિનો નાશ થવા લાગ્યો.
થોડા સમય પછી કૌંદિન્ય ઋષિ પોતાની પત્ની સાથે બેઠા અને તેમના દુ:ખનું કારણ જાણવા લાગ્યા અને તેમને ખબર પડી કે આ બધું તે દોરાના અપમાનને કારણે થયું છે. મુનિએ પોતાની ભૂલ સ્વીકારી લીધી અને પ્રાયશ્ચિત કરવા નીકળી પડ્યા. તે અનંત દોરાને મેળવવા તેઓ જંગલમાં ગયા અને ભટકતા રહ્યા ત્યારે તે જમીન પર પડી ગયો. આ બધું જોયા પછી અનંત ભગવાન પ્રગટ થયા અને કહ્યું કે તમે મારું અપમાન કર્યું છે, તેથી જ તમારે આ બધું સહન કરવું પડ્યું પણ તમારો પશ્ચાતાપ જોઈને હું ખુશ થયો. ભગવાને ઋષિને 14 વર્ષ સુધી અનંત ચતુર્દશીનું વ્રત રાખવા કહ્યું. આ વ્રતની અસરથી તેની ધન-સંપત્તિ પાછી આવી અને તેનું જીવન સુખમય બની ગયું.
ભગવાન અનંત જે રીતે કૌંદિન્ય ઋષિનું દુ:ખ દૂર કર્યું. તેવી જ રીતે, ભગવાન તમારા બધા દુઃખ દૂર કરે અને તમારું જીવન સુખી કરે.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)