હિંદુ ધર્મમાં ગોવર્ધન પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે. પાંચ દિવસીય દિવાળી પર્વમાં ગોવર્ધન પૂજા પણ એક ઉત્સવ છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, ગોવર્ધન પૂજાનો તહેવાર કારતક મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર આજે દિવાળીના બીજા દિવસે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. આજે ગોવર્ધન પૂજા પર પણ ખૂબ જ શુભ યોગ બની રહ્યો છે.
જાણો ગોવર્ધન પૂજાના શુભ સમય અને પૂજાની રીત.
ગોવર્ધન પૂજા 2023 નો શુભ સમય
- કારતક માસના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિ – સવારે 4.19 કલાકથી શરૂ થાય છે.
- પ્રતિપદા તિથિ સમાપ્ત થાય છે – બુધવાર 15 નવેમ્બર બપોરે 2:41 કલાકે
- ગોવર્ધન પૂજાનો શુભ સમય – સાંજે 4:18 થી 8:42 સુધી
ગોવર્ધન પૂજા 2023 પર શુભ યોગ
હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ આ દિવસે અનુરાધા નક્ષત્ર સાથે શોભન અને સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ હશે. તમને જણાવી દઈએ કે સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ સવારે 3.23 વાગ્યે શરૂ થઈ રહ્યો છે.
ગોવર્ધન પૂજા 2023 પૂજા વિધિ
ગોવર્ધન પૂજા દિવાળીના બીજા દિવસે કરવામાં આવે છે. ઘણી જગ્યાએ આ દિવસ ગાયના છાણમાંથી બનેલા ગોવર્ધનના રૂપમાં પર્વત બનાવીને ઉજવવામાં આવે છે, તો ક્યારેક ભગવાન કૃષ્ણનું સ્વરૂપ ગાયના છાણમાંથી બનાવવામાં આવે છે. આ દિવસે બધા કામમાંથી નિવૃત્ત થઈને સ્નાન કરવું. આ પછી, બહાર અથવા આંગણા સાફ કરો. આ પછી તેને ગાયના છાણ અથવા શુદ્ધ માટીથી લગાવો. પછી ગાયના છાણથી પર્વત બનાવો. આ સાથે કપાસ લગાવો, જે વૃક્ષો અને છોડનું પ્રતીક છે.
આ પછી પૂજા યોગ્ય રીતે કરો. પ્રસાદની સાથે ફૂલ, માળા, સિંદૂર અને અક્ષત ચઢાવો. ઘણી જગ્યાએ દિવાળીના દિવસે ચણાની દાળ અને ચોખા ચઢાવવામાં આવે છે. આ પછી સરસવના તેલનો દીવો પ્રગટાવો. દરરોજ સાંજે સરસવના તેલનો દીવો પ્રગટાવો. ગોવર્ધન પૂજાના દિવસે બળદ અને ગાયની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે, કારણ કે તેમને શ્રી કૃષ્ણનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે.
ગોવર્ધન પૂજા 2023 કથા
હિંદુ પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, ગોકુલવાલીએ ભગવાન ઇન્દ્રદેવની પૂજા કરી હતી, કારણ કે તેમને વરસાદના દેવતા કહેવામાં આવે છે. બીજી તરફ શ્રી કૃષ્ણએ કહ્યું કે ઈન્દ્રદેવની પૂજા કરવાને બદલે તેમણે ગોવર્ધન પર્વતની પૂજા કરવી જોઈએ. કારણ કે તે સૌથી શક્તિશાળી છે અને તે ગોકુલનું રક્ષણ કરે છે. તેઓ અમને ખોરાક અને જડીબુટ્ટીઓ અને આશ્રય આપે છે. આવી સ્થિતિમાં, ગોકુલના લોકોએ શ્રી કૃષ્ણની વાત સાંભળી અને ગોવર્ધન પર્વતની પૂજા શરૂ કરી. આવી સ્થિતિમાં ઈન્દ્રદેવ ખૂબ જ ક્રોધિત થઈ ગયા અને ગોકુલમાં ભારે વરસાદ શરૂ કર્યો.
આવી સ્થિતિમાં સમગ્ર ગામમાં પાણી ભરાઈ ગયા હતા. પછી ગોકુલના બધા લોકો શ્રી કૃષ્ણ પાસે પહોંચ્યા અને તેમને કહ્યું કે તમારી વિનંતી પર અમે ગોવર્ધન પર્વતની પૂજા કરી, જેના કારણે ઇન્દ્રદેવ ગુસ્સે થયા. હવે તમે જ કહો કે આ પૂરમાં અમને ક્યાં સ્થાન મળશે. તમારે ઈન્દ્રદેવની માફી માંગવી જોઈએ, જેથી તે શાંત થઈ જાય અને વરસાદ બંધ થઈ જાય. પરંતુ શ્રી કૃષ્ણની માફી માંગ્યા વિના, તેમણે આખો ગોવર્ધન પર્વત પોતાની નાની આંગળીમાં ઉપાડી લીધો. જે પછી ગોકુલના તમામ લોકો, પ્રાણીઓ અને લોકો પહાડ પરથી નીચે આવ્યા. આ રીતે શ્રી કૃષ્ણે ભગવાન ઈન્દ્રનું અભિમાન તોડ્યું અને ગોકુલના લોકોની રક્ષા પણ કરી.
(નોંધઃ આ લેખ પ્રચલિત માન્યતાઓ પર આધારિત છે. તેના કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. લોકોની જાણકારી માટે તેને અહીં રજૂ કરવામાં આવ્યો છે.)
