આ વર્ષે જયા એકાદશી 20 ફેબ્રુઆરીએ આવી રહી છે. આ એકાદશી માઘ મહિનાના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે, જે ભગવાન શ્રી હરિ વિષ્ણુને સમર્પિત છે. ઉદયા તિથિ અનુસાર 20 ફેબ્રુઆરીએ જયા એકાદશી વ્રત રાખવામાં આવશે અને ભગવાન વિષ્ણુની સંપૂર્ણ વિધિપૂર્વક પૂજા કરવામાં આવશે. આ દિવસ શ્રી હરિને પ્રસન્ન કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
માન્યતાઓ અનુસાર જયા એકાદશીનું વ્રત કરવાથી વ્યક્તિની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. તો ચાલો જાણીએ જયા એકાદશીની સાચી તારીખ, શુભ સમય, પૂજા વિધિ અને પારણાનો સમય.
જયા એકાદશી પર અદ્ભુત સંયોગ
જ્યોતિષીય ગણતરી મુજબ આ વખતે જયા એકાદશી પર અદ્ભુત સંયોગ બની રહ્યો છે. આયુષ્માન યોગ, ત્રિપુષ્કર યોગ, પ્રીતિ યોગ અને રવિ યોગના શુભ સંયોગમાં જયા એકાદશી ઉજવવામાં આવશે. જયા એકાદશી પર ત્રિપુષ્કર યોગ બપોરે 12:13 થી શરૂ થશે અને બીજા દિવસે સવારે 06:38 સુધી ચાલશે. રવિ યોગ સવારે 06:39 થી બપોરે 12:13 સુધી રહેશે, પ્રીતિ યોગ સવારે 11:46 સુધી રહેશે, ત્યારબાદ આયુષ્માન યોગ બનશે. આ દિવસે આર્દ્રા નક્ષત્ર બપોરે 12:13 સુધી રહેશે, ત્યારબાદ પુનર્વસુ નક્ષત્ર રચાશે.
જયા એકાદશીનું શુભ મુહૂર્ત
એકાદશી તિથિ પ્રારંભ 19 ફેબ્રુઆરી, 2024 ના રોજ સવારે 08:49 વાગ્યે, એકાદશી તિથિ સમાપ્ત 20 ફેબ્રુઆરી, 2024ના રોજ સવારે 09:55 વાગ્યે, પારણાનો સમય સવારે 06:38 થી 08:55 વાગ્યે, બારસ સમાપ્ત થવાનો સમય સવારે 11.27 વાગ્યે.
જયા એકાદશી વ્રતનો મહિમા
પુરાણોમાં માઘ માસને ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવ્યો છે. આ મહિનામાં સ્નાન, દાન અને વ્રતનું ફળ અન્ય મહિનાઓ કરતાં વધુ હોવાનું કહેવાય છે. માઘ માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશીને ‘જયા એકાદશી’ કહેવાય છે. આ એકાદશી ખૂબ જ શુભ છે, આ એકાદશીનું વ્રત કરવાથી વ્યક્તિને નીચ યોનિથી મુક્તિ મળે છે. પદ્મ પુરાણ અનુસાર, ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ યુધિષ્ઠિરને એકાદશી તિથિનું મહત્વ સમજાવતા કહ્યું કે જયા એકાદશી એ જીવના આ જન્મ અને પૂર્વ જન્મના તમામ પાપોનો નાશ કરવા માટે શ્રેષ્ઠ તિથિ છે. એટલું જ નહીં, તે બ્રહ્માહત્ય અને પિશાચત્વ જેવા જઘન્ય પાપોનો પણ નાશ કરનાર છે. શાસ્ત્રો અનુસાર આ એકાદશીનું વ્રત કરવાથી વ્યક્તિને ક્યારેય પિશાચ કે પ્રેત યોનિમાં જવું પડતું નથી અને મૃત્યુ પછી મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે. એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે જેણે ‘જયા એકાદશી’નું વ્રત રાખ્યું છે તેણે તમામ પ્રકારનું દાન આપ્યું છે અને તમામ યજ્ઞો કર્યા છે. આ વ્રત કરવાથી ભક્તને અગ્નિષ્ટોમ યજ્ઞનું ફળ મળે છે. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે જે ભક્ત આ વ્રત પૂરી ભક્તિ સાથે રાખે છે તેને ભૂત-પ્રેત અને પિશાચ યોનિની યાતનાઓ ભોગવવી પડતી નથી.
પૂજા વિધિ
એકાદશીના દિવસે વ્રત કરનારે સવારે સૂર્યોદય પહેલા સ્નાન કરી ઉપવાસનો સંકલ્પ કરવો જોઈએ. આ દિવસે સાધકે સાત્વિક રહીને ભગવાન વિષ્ણુની મૂર્તિને શંખ જળથી સ્નાન કરાવવું જોઈએ અને ‘ઓમ નમો ભગવતે વાસુદેવાય’ વગેરે મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ અને સોપારી, નારિયેળ વગેરે અર્પણ કરીને કપૂરથી આરતી કરવી જોઈએ. સાત્વિક આહાર લો અને તામસિક પદાર્થોના સેવનથી દૂર રહો. એકાદશી પોતે જ વિષ્ણુપ્રિયા છે, તેથી આ દિવસે જપ, તપ અને પૂજા કરવાથી વ્યક્તિ જગતના પાલનહાર શ્રી હરિ વિષ્ણુનું સાનિધ્ય પ્રાપ્ત કરે છે.
વ્રતના નિયમો
- વ્રત પહેલા એટલે કે દશમી તિથિના દિવસથી તામસિક ભોજન વગેરેનું સેવન ન કરવું જોઈએ.
- આ દિવસે તુલસીથી શ્રી હરિની પૂજા કરો પરંતુ એક દિવસ પહેલા તુલસી તોડીને રાખો.
- ઉપવાસના દિવસે ભોજનમાં ચોખાનું સેવન ન કરવું જોઈએ.
- વ્રત રાખનાર વ્યક્તિએ ગુસ્સો કરવો અને બીજાઓ વિશે ખરાબ બોલવાનું ટાળવું જોઈએ. કોઈના વિશે ખોટું ન બોલવું જોઈએ કે ન વિચારવું જોઈએ.
- વ્રત રાખનારાઓએ વ્રતના દિવસે નખ, વાળ, દાઢી વગેરે ન કાપવા જોઈએ અને સ્ત્રીઓએ આ દિવસે વાળ ધોવા જોઈએ નહીં.
(નોંધઃ આ લેખમાં આપવામાં આવેલી કોઈપણ માહિતીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી વિવિધ માધ્યમો, જ્યોતિષીઓ, પંચાંગો, માન્યતાઓ અને ધાર્મિક ગ્રંથોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવી છે અને તમારી સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ્ય માત્ર માહિતી પ્રદાન કરવાનો છે. વધુમાં કોઈપણ ઉપયોગ માટેની જવાબદારી વપરાશકર્તાની પોતાની રહેશે.)