આમ તો તમામ એકાદશી તિથિઓ ભગવાન વિષ્ણુને સમર્પિત છે, પરંતુ રંગભરી એકાદશી આ મામલામાં ખાસ છે. આ એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુ-માતા લક્ષ્મી અને ભગવાન શિવ-માતા પાર્વતીની વિશેષ પૂજા પણ કરવામાં આવે છે. રંગભરી એકાદશી પર કાશીમાં ઉત્સવ મનાવવામાં આવે છે. આ દિવસથી જ શિવની નગરી કાશીમાં હોળીનો તહેવાર શરૂ થાય છે, જે 6 દિવસ સુધી ચાલે છે. રંગભરી એકાદશીને અમલકી એકાદશી પણ કહેવાય છે. આ દિવસે આમળાના ઝાડની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે અમલકી એકાદશી પર ઉપવાસ અને પૂજા કરવાથી વ્યક્તિ જન્મ અને મૃત્યુના ચક્રમાંથી મુક્ત થાય છે.
ફાલ્ગુન માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશીને રંગભરી એકાદશી અથવા અમલકી એકાદશી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ફાલ્ગુન શુક્લ એકાદશીના દિવસે ભગવાન શિવ માતા પાર્વતીને લગ્ન પછી પહેલીવાર કાશી લઈ ગયા હતા. ત્યારબાદ કાશીમાં ખુબ હોળી રમવામાં આવી હતી. તેથી જ તેને રંગભરી એકાદશી કહેવામાં આવે છે. દર વર્ષે, હોળીનો તહેવાર કાશીમાં રંગભારી એકાદશીથી શરૂ થાય છે જે આગામી 6 દિવસ સુધી ચાલુ રહે છે.
વર્ષ 2024 માં ક્યારે છે રંગભરી એકાદશી?
પંચાંગ અનુસાર, અમલકી/રંગભરી એકાદશી તિથિ 19 માર્ચે સવારે 12:22 વાગ્યે શરૂ થશે અને 20 માર્ચે સવારે 2:23 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. ઉદયતિથિ અનુસાર 20 માર્ચે પુષ્ય નક્ષત્રમાં અમલકી એકાદશીનું વ્રત કરવામાં આવશે અને વ્રતના પારણાનો સમય 21 માર્ચે સવારે 9 વાગ્યા પહેલાનો રહેશે. 20મી માર્ચે જ કાશીમાં રંગભારી એકાદશી પર હોળી રમવામાં આવશે.
રંગભરી એકાદશી પર ભગવાન શિવને કરો પ્રસન્ન
ભગવાન શિવને પ્રસન્ન કરવા માટે રંગભરી એકાદશીનો દિવસ ખૂબ જ ખાસ છે. આ માટે રંગભરી એકાદશી પર વિધિ-વિધાનથી ભગવાન શિવની પૂજા કરો. રંગભરી એકાદશીના દિવસે સવારે વહેલા ઉઠો, સ્નાન કરો અને સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો. પછી ઉપવાસ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લો. ભગવાન શિવના મંદિરમાં જઈને એક વાસણમાં ગંગા જળ લો, તેમાં કાચું દૂધ, મધ, ગંગા જળ, ચોખા વગેરે મિક્સ કરો અને શિવલિંગનો અભિષેક કરો. તેમને બેલપત્ર અર્પણ કરો. તેમજ આ દિવસે મહિલાઓએ દેવી પાર્વતીને મેકઅપની વસ્તુઓ પણ અર્પણ કરવી જોઈએ. ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીને રંગો અને ગુલાલ અર્પણ કરો.
(નોંધઃ આ લેખમાં આપવામાં આવેલી કોઈપણ માહિતીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી વિવિધ માધ્યમો, જ્યોતિષીઓ, પંચાંગો, માન્યતાઓ અને ધાર્મિક ગ્રંથોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવી છે અને તમારી સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ્ય માત્ર માહિતી પ્રદાન કરવાનો છે. વધુમાં કોઈપણ ઉપયોગ માટેની જવાબદારી વપરાશકર્તાની પોતાની રહેશે.)
