આમલીનો મીઠો અને ખાટો સ્વાદ આપણને બાળપણની યાદ અપાવે છે. શાળાની બહાર ફેરિયા ઘણી બધી મીઠી અને ખાટી ગોળીઓ તેમજ કાચી અને પાકી આમલી રાખતા હતા. આજે પણ, આપણે બધા કેટલાક બજારોમાં મીઠી અને ખાટી ગોળીઓ સાથે આમલી વેચાતી જોઈએ છીએ. ભારતમાં, બે-ત્રણ દાયકા પહેલા સુધી, તેનો ઉપયોગ મોટાભાગે માત્ર મીઠી ચટણી બનાવવા, જલજીરા અને પાણીપૂરી માટે પાણી બનાવવા અથવા અન્ય પ્રકારની ચટણી બનાવવામાં થતો હતો. પરંતુ હવે તેનો ઉપયોગ ઇડલી-ડોસાની સાથે સાંભર, રસમ અને કઠોળમાં પણ થાય છે. ખોરાકને મસાલેદાર બનાવવા ઉપરાંત તેને પૌષ્ટિક પણ બનાવે છે.
વાસ્તવમાં, આમલી બે પ્રકારની હોય છે: એક કાચી આમલી, બીજી પાકેલી. કાચી આમલી વધુ ખાટી હોય છે. આપણે આપણા ભોજનમાં પાકેલી આમલીનો ઉપયોગ ઘણી રીતે કરી શકીએ છીએ. આમલી ખાવાની રીતોમાં તેનું અથાણું, કેન્ડી, મુરબ્બા વગેરેનો પણ સમાવેશ થાય છે. હવે પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે આમલીને કેવી રીતે પસંદ કરવી જેથી તે લાંબા સમય સુધી સુરક્ષિત રહે.
આમલીને સામાન્ય તાપમાને સાચવવા માટે, તેને રસોડામાં અંધારાવાળી જગ્યાએ એર ટાઈટ પાત્રમાં રાખો. તેને ઝિપ પાઉચમાં રાખીને રેફ્રિજરેટરમાં પણ રાખી શકાય છે. જો તમે તેને કાચની બરણીમાં રાખવા માંગો છો, તો તેની સપાટી પર થોડું મીઠું નાખો, પછી આમલી, પછી મીઠું અને પછી આમલી આ રીતે, આમલી લાંબા સમય સુધી સુરક્ષિત રહે છે. આમલી ખરીદતી વખતે ખાતરી કરો કે તેના પર કોઈ માટી કે કોઈપણ પ્રકારના ડાઘ નથી. જો તમે બીજ વગરની આમલી ખરીદી રહ્યા છો, તો તે સ્વચ્છ હોવી જોઈએ.
આમલીમાં કેટલાક એસિડ જોવા મળે છે જે પાચન માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તે પેટના દુખાવા અને ઝાડાની સમસ્યામાં પણ અસરકારક છે. આમલીમાં કેટલાક એવા તત્વો જોવા મળે છે જે ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલને ઓછું કરવામાં મદદરૂપ છે. જેના કારણે હૃદયની ધમનીઓમાં બ્લોકેજ થવાનો ખતરો ઓછો થઈ જાય છે. આમલીમાં વિટામિન સી સારી માત્રામાં જોવા મળે છે, જે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે. મજબૂત રોગપ્રતિકારક શક્તિ શરીરને ઘણા પ્રકારના ચેપથી બચાવવામાં મદદ કરે છે. પાકેલી આમલીના પલ્પને હથેળી અને તળિયે ઘસવાથી હીટસ્ટ્રોકની અસર ઓછી થાય છે.
(નોધ: આરોગ્ય સંબંધિત લેખ વાચકના જ્ઞાન અને જાગૃતિ વધારવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરોક્ત લેખમાં દર્શાવેલ માહિતી વિશે વધુ વિગતો માટે તમારા ડોક્ટરની સલાહ લો.)
