સારી ઊંઘ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ જરૂરી છે. સારી રાતની ઊંઘ આપણા શારીરિક સ્વાસ્થ્ય માટે જ નહીં, પરંતુ માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને શરીરમાં સંતુલન જાળવવા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે. ઊંઘ ન આવવાથી કે સારી ઊંઘ ન આવવાથી માત્ર રોજિંદા કામકાજને અસર થતી નથી, પરંતુ તે આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ, પાચન તંત્ર અને માનસિક સ્વાસ્થ્યને પણ અસર કરી શકે છે.
આયુર્વેદમાં, ઊંઘને જીવનશૈલીનો આવશ્યક ભાગ માનવામાં આવે છે, જે આપણા શરીરમાં ત્રણ દોષો (વાત, પિત્ત અને કફ) ને સંતુલિત કરવામાં મદદ કરે છે. પરંતુ વર્તમાન સમયમાં લોકોની જીવનશૈલીમાં ઝડપથી બદલાવ આવી રહ્યો છે, જેના કારણે ઊંઘ પર ખરાબ અસર પડી રહી છે. જો તમે પણ આ સમસ્યાથી પરેશાન છો, તો આ લેખમાં અમે કેટલીક આયુર્વેદિક કસરતો જણાવી રહ્યા છે, જેનો તમે લાભ મેળવી શકો છો.
જો તમને ઊંઘ ન આવે તો શું કરવું?
મંત્ર જાપ
જે લોકોને ઊંઘમાં તકલીફ થતી હોય તેમણે મનની શાંતિ માટે સૂતા પહેલા થોડીવાર મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ. મંત્રનો જાપ કરવાથી મનને શાંતિ મળે છે અને તણાવ ઓછો થાય છે. સૂતા પહેલા થોડીવાર ઓમ અથવા અન્ય કોઈ મંત્રનો જાપ કરો. તે તમારા મનને શાંત કરે છે, જેનાથી સારી ઊંઘ આવે છે. સૂતા પહેલા દરરોજ મંત્રનો જાપ કરવાથી માનસિક તણાવ ઓછો થાય છે અને ઊંઘની ગુણવત્તા સુધરે છે.
ગરમ દૂધ અથવા હર્બલ ચાનું સેવન કરવું
જો તમને સારી ઊંઘ ન આવે અથવા લાંબા સમય સુધી અનિદ્રા હોય તો તમે સૂવાના 40 મિનિટ પહેલા હુંફાળું દૂધ અથવા હર્બલ ટી પી શકો છો. એક ચપટી હળદર અને અશ્વગંધા ભેળવીને ગરમ દૂધ પીવાથી સારી ઊંઘ આવે છે. આ સિવાય કેમોમાઈલ અથવા તુલસીની હર્બલ ટી પણ મનને શાંત કરે છે અને ઊંઘની ગુણવત્તામાં સુધારો કરે છે.
પગની મસાજ
સૂતા પહેલા, નિયમિતપણે તમારા પગ ધોવા, તળિયા પર તેલ લગાવો અને હળવા હાથે માલિશ કરો. પગની મસાજ શરીરના ભાગોમાં રક્ત પરિભ્રમણને સુધારે છે અને શારીરિક અને માનસિક તણાવને ઘટાડવામાં પણ મદદરૂપ છે. તમે સૂતા પહેલા તલ અથવા નારિયેળના તેલથી તમારા પગની માલિશ કરી શકો છો.
ડિનર વહેલા લો
રાત્રે સારી ઊંઘ લેવા માટે જરૂરી છે કે તમે રાત્રે 7 વાગ્યા સુધીમાં હળવો અને સરળતાથી સુપાચ્ય ખોરાક લો. જો તમે 7 વાગ્યા સુધી રાત્રિભોજન ન કરી શકો, તો ધ્યાનમાં રાખો કે સૂવાના 4 કલાક પહેલા રાત્રિભોજન લો, તેનાથી પાચનતંત્રને આરામ મળે છે અને ઊંઘની ગુણવત્તામાં સુધારો થાય છે.
નસ્ય ક્રિયા
રાત્રે સૂતા પહેલા નસ્ય ક્રિયા કરવાથી મન શાંત થાય છે અને ઊંઘની ગુણવત્તા સુધરે છે. સૂતા પહેલા ગાયના ઘીના થોડા ટીપા નાકમાં નાખો. નાકમાં ઘી નાખવા માટે તમે કોટન અથવા ડ્રોપરનો ઉપયોગ કરી શકો છો, તેનાથી મન શાંત થાય છે અને સારી ઊંઘ આવે છે.
(નોધ: આરોગ્ય સંબંધિત લેખ વાચકના જ્ઞાન અને જાગૃતિ વધારવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરોક્ત લેખમાં દર્શાવેલ માહિતી વિશે વધુ વિગતો માટે તમારા ડોક્ટરની સલાહ લો.)
