ગુરુ, એક એવો શબ્દ છે જે જ્ઞાન, પ્રેરણા અને માર્ગદર્શનનું પ્રતિબિંબ છે. ગુરુઓ એ છે જે અંધકારમાં પ્રકાશ લાવે છે, અજ્ઞાનને દૂર કરે છે અને જીવનનો સાચો માર્ગ બતાવે છે. ગુરુ પૂર્ણિમા, જેને વ્યાસ પૂર્ણિમા અને વેદ પૂર્ણિમા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, એ હિન્દુ ધર્મનો એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, આ તહેવાર દર વર્ષે અષાઢ મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે.
આ વર્ષે ગુરુ પૂર્ણિમા 21 જુલાઈ 2024 ના રોજ ઉજવવામાં આવશે. ગુરુ પૂર્ણિમાનું મહત્વ ગુરુ અને શિષ્યના પવિત્ર સંબંધનું પ્રતિક છે. આ દિવસે, શિષ્યો તેમના ગુરુ પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરે છે અને તેમના જ્ઞાન અને માર્ગદર્શન માટે તેમનો આદર કરે છે. ગુરુ પૂર્ણિમા એ ભારતમાં પોતાના આધ્યાત્મિક ગુરુ તેમજ શૈક્ષણિક ગુરુઓને આદર આપવા માટે ઉજવવામાં આવતો તહેવાર છે. ચાલો આ લેખમાં જાણીએ કે આ વર્ષે ગુરુ પૂર્ણિમાની તારીખ કઈ છે અને ગુરુ પૂર્ણિમાના ઈતિહાસ અને મહત્વ વિશે પણ જાણીએ.
આ વર્ષે અષાઢ મહિનાની પૂર્ણિમા 21મી જુલાઈ 2024ના રોજ એટલે કે આજે છે. અષાઢ મહિનાની પૂર્ણિમાની તિથિ 20 જુલાઈના રોજ સાંજે 05:59 વાગ્યાથી શરૂ થશે. તે 21 જુલાઈના રોજ બપોરે 03:46 કલાકે સમાપ્ત થશે. તેથી આ વર્ષે ગુરુ પૂર્ણિમા 21મી જુલાઈએ ઉજવવામાં આવી રહી છે.
શું છે ગુરુ પૂર્ણિમાનો ઈતિહાસ
માન્યતાઓ અનુસાર, હિન્દુ ધર્મના આદિ ગુરુ ગણાતા ભગવાન વેદ વ્યાસનો જન્મ ગુરુ પૂર્ણિમાના દિવસે થયો હતો. વેદ વ્યાસે મહાભારત, વેદ અને પુરાણ સહિત ઘણા મહત્વપૂર્ણ ધાર્મિક ગ્રંથોની રચના કરી હતી. વધુમાં, ગુરુ પૂર્ણિમાને ભગવાન કૃષ્ણ દ્વારા તેમના ગુરુ ઋષિ શાંડિલ્યને જ્ઞાન આપવા માટે પસંદ કરવામાં આવી હતી. આ દિવસે ભગવાન બુદ્ધે પણ તેમના પ્રથમ પાંચ શિષ્યોને ઉપદેશ આપ્યો હતો.
ગુરુ પૂર્ણિમા કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?
આ દિવસે, લોકો તેમની કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવા માટે તેમના ગુરુઓના ચરણ સ્પર્શ કરે છે, તેમને મીઠાઈઓ અને ફૂલો અર્પણ કરે છે અને તેમના આશીર્વાદ લે છે. ગુરુ મંદિરોમાં વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે. ઘણી જગ્યાએ, ગુરુ શિષ્ય પરંપરાને દર્શાવતા નાટકો અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. લોકો આ દિવસે દાન પણ કરે છે.
ગુરુ પૂર્ણિમાના દિવસે આ કામ કરો
દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં કોઈને કોઈ ગુરુ હોય છે, ખાસ વાત એ છે કે જે કોઈને ગુરુ નથી માનતો તે પણ પોતાના જીવનમાં કોઈની પાસેથી શીખે છે. આપણે બધા આપણા જીવનમાં આપણા આદર્શ તરીકે કોઈને કોઈ વ્યક્તિ હોય છે. તેઓ પણ આપણા શિક્ષકો જેવા છે. ગુરુ પૂર્ણિમાના દિવસે બધા લોકોએ પોતાના ગુરુ પ્રત્યે આદર દર્શાવવો જોઈએ. આમ કરવાથી ગુરૂ અને શિષ્ય વચ્ચેનો સંબંધ તો સુધરે જ છે પરંતુ બંનેને એકબીજા પ્રત્યેનો આદર પણ વધે છે.
(નોંધઃ આ લેખ પ્રચલિત માન્યતાઓ પર આધારિત છે. તેના કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. લોકોની જાણકારી માટે તેને અહીં રજૂ કરવામાં આવ્યો છે.)