શ્રાવણ મહિનાના શુક્લ પક્ષની પાંચમી તારીખે નાગ પંચમીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ નાગ દેવતાની પૂજા માટે સમર્પિત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે નાગ પંચમીના દિવસે નાગ દેવતાની પૂજા કરવાથી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. પ્રાચીન સમયથી નાગ દેવતાઓની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે સાપની પૂજા કરવાથી સાપથી થતા કોઈપણ પ્રકારનો ડર દૂર થઈ જાય છે.
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર નાગ પંચમીના દિવસે નાગ દેવતાઓની પૂજા કરવાથી લોકો તેમના આશીર્વાદ મેળવે છે. શ્રાવણ મહિનામાં બે નાગ પંચમી આવે છે. પ્રથમ નાગ પંચમી 9 ઓગસ્ટ અને શુક્રવારના રોજ આવે છે. જ્યારે બીજી નાગ પંચમી 23 ઓગસ્ટને શુક્રવારે આવે છે.
નાગ પંચમીની પૌરાણિક કથા
દંતકથા અનુસાર, જન્મેજય અર્જુનના પૌત્ર રાજા પરીક્ષિતના પુત્ર હતા. જ્યારે જન્મેજયને ખબર પડી કે સર્પદંશ તેના પિતાના મૃત્યુનું કારણ છે, ત્યારે તેણે બદલો લેવા માટે સર્પસત્ર નામના યજ્ઞનું આયોજન કર્યું. સાપોના રક્ષણ માટે આસ્તિક મુનિએ શ્રાવણ માસના શુક્લ પક્ષની પાંચમી તિથિએ યજ્ઞ બંધ કરી સાપનું રક્ષણ કર્યું હતું. આ કારણે તક્ષક નાગના બચવાના કારણે નાગનો વંશ બચી ગયો. સાપને આગના તાપથી બચાવવા માટે ઋષિએ તેના પર કાચું દૂધ રેડ્યું. ત્યારથી નાગપંચમીની ઉજવણી થવા લાગી. નાગ દેવતાને દૂધ ચઢાવવાની પરંપરા ત્યાંથી શરૂ થઈ.
નાગ પંચમીના દિવસે આ દેવતાઓનું સ્મરણ કરો
નાગ પંચમીના દિવસે જે નાગ દેવતાઓનું સ્મરણ અને પૂજા કરવામાં આવે છે. તે નામોમાં મુખ્ય છે અનંત, વાસુકી, પદ્મ, મહાપદ્મ, તક્ષક, કુલિર, કરકટ, શંખ, કાલિયા અને પિંગલ. આ દિવસે ઘરના દરવાજા પર સાપના 8 આકાર બનાવવાની પરંપરા છે. હળદર, રોલી, અક્ષત અને ફૂલ ચઢાવીને નાગ દેવતાની પૂજા કરો. કાચા દૂધમાં ઘી અને ખાંડ મિક્સ કરીને નાગદેવને યાદ કરીને અર્પણ કરો.
(નોંધઃ આ લેખમાં આપવામાં આવેલી કોઈપણ માહિતીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી વિવિધ માધ્યમો, જ્યોતિષીઓ, પંચાંગો, માન્યતાઓ અને ધાર્મિક ગ્રંથોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવી છે અને તમારી સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ્ય માત્ર માહિતી પ્રદાન કરવાનો છે. વધુમાં કોઈપણ ઉપયોગ માટેની જવાબદારી વપરાશકર્તાની પોતાની રહેશે.)