કઠોળ ભારતીય ખોરાકનો મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. ભાત સાથે ગરમ દાળ સૌથી આરામદાયક ભોજન માનવામાં આવે છે. કઠોળ પોષક તત્વોથી ભરપૂર હોય છે. કઠોળમાં પ્રોટીન, વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ ભરપૂર માત્રામાં જોવા મળે છે, જે શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે જરૂરી છે. પરંતુ જે લોકો વારંવાર ગેસ અને પેટનું ફૂલવુંથી પીડાય છે તેમને મસૂરનું સેવન ન કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં, કઠોળમાં કેટલાક તત્વો હોય છે જે પાચનને મુશ્કેલ બનાવે છે. આવી સ્થિતિમાં, જો વ્યક્તિને પહેલાથી જ પેટમાં ગેસ અથવા અન્ય પાચન સમસ્યાઓ છે, તો તેણે તેનું સેવન કરવાનું ટાળવું જોઈએ. કેટલીક કઠોળ પેટમાં અતિશય ગેસનું કારણ બની શકે છે. આવી સ્થિતિમાં તેનું સેવન ન કરવું જોઈએ અથવા મર્યાદિત માત્રામાં જ સેવન કરવું જોઈએ. તો ચાલો આ લેખમાં જાણીએ કે પેટમાં ગેસ થતો હોય તો કઈ કઠોળ ન ખાવી જોઈએ?
અડદની દાળ
અડદની દાળ પ્રોટીન અને ફાઈબરથી ભરપૂર હોય છે. પરંતુ તેનાથી પેટમાં ગેસ અને ફૂલવાની સમસ્યા વધી શકે છે. આ કઠોળ પચવામાં ભારે હોય છે, તેથી જે લોકોનું પાચનતંત્ર નબળું હોય તેમણે તેનું સેવન કરવાનું ટાળવું જોઈએ.
ચણાની દાળ
જે લોકો ગેસ કે પેટ ફૂલવાની સમસ્યાથી પરેશાન છે તેમણે ચણાની દાળનું સેવન ન કરવું જોઈએ. વાસ્તવમાં, તેમાં મોટી માત્રામાં દ્રાવ્ય ફાયબર હોય છે, જે ગેસનું કારણ બને છે. તેનું સેવન કરવાથી તમને અપચો અને પેટ ફૂલવાની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડી શકે છે. જો તમે ચણાની દાળનું સેવન કરો છો, તો તેને રાંધતા પહેલા થોડી વાર પાણીમાં પલાળી રાખો જેથી તે પચવામાં સરળતા રહે.
મસુરની દાળ
મસૂરની દાળ પણ કેટલાક લોકો માટે ગેસનું કારણ બની શકે છે. તે અન્ય પક્ષોની સરખામણીમાં હલકો છે. પરંતુ તે હજુ પણ કેટલાક લોકોમાં ગેસ અને અન્ય પાચન સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. તેથી, તેનું સેવન હંમેશા મર્યાદિત માત્રામાં જ કરવું જોઈએ.
ગેસથી બચવા આ રીતે કઠોળ ખાઓઃ
કઠોળ પલાળી રાખો
મોટાભાગની કઠોળમાં ફાયટીક એસિડ અને અન્ય તત્વો હોય છે જે પેટમાં ગેસનું કારણ બની શકે છે. કઠોળને આખી રાત પાણીમાં પલાળી રાખવાથી આ તત્વો ઓછા થાય છે અને કઠોળ પચવામાં સરળતા રહે છે.
હિંગ છાંટવી
હીંગ પાચન માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. દાળ રાંધતી વખતે હીંગ ઉમેરવાથી સ્વાદમાં વધારો થાય છે એટલું જ નહીં ગેસની સમસ્યા પણ ઓછી થાય છે.
મર્યાદિત માત્રામાં વપરાશ
ગેસની સમસ્યાથી બચવા માટે દાળનું સેવન મર્યાદિત માત્રામાં જ કરો. એક સાથે ઘણી બધી દાળ ખાવાનું ટાળો, નહીં તો તમારે પેટની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
આદુ અને લસણનો ઉપયોગ કરો
આદુ અને લસણ જેવા મસાલા ગેસ ઘટાડવામાં મદદરૂપ છે. દાળમાં આદુ અને લસણ ઉમેરવાથી પાચનક્રિયા સુધરે છે અને ગેસની સમસ્યા ઓછી થાય છે.
(નોધ: આરોગ્ય સંબંધિત લેખ વાચકના જ્ઞાન અને જાગૃતિ વધારવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરોક્ત લેખમાં દર્શાવેલ માહિતી વિશે વધુ વિગતો માટે તમારા ડોક્ટરની સલાહ લો.)
