હિંદુ ધર્મ અનુસાર, સંકષ્ટ ચતુર્થીનું વ્રત નિયમો અને નિયમો અનુસાર કરવાથી સાધકને બાળકના લાંબા આયુષ્યના આશીર્વાદ મળે છે. સંકષ્ટ ચોથના દિવસે ચંદ્ર દેવની પૂજા કરવાની વિશેષ વિધિ હોવાથી આ વ્રત આજે જ રાખવામાં આવશે. પુરાણોમાં વ્રતનો મહિમા જણાવવામાં આવ્યો છે, આવો જાણીએ તેનાથી સંબંધિત નિયમો વિશે, જેને અવગણવાથી સાધકનું વ્રત ઘણીવાર તૂટી જાય છે.
પૂજામાં તૂટેલા ચોખા ન ચઢાવો
ગણપતિની પૂજામાં અક્ષત અર્પણ કરવામાં ઘણું પુણ્ય છે, પરંતુ અર્પણ કરતી વખતે એ વાતનું પૂરેપૂરું ધ્યાન રાખવું કે તેમાં ચોખા તૂટે નહીં. શાસ્ત્રો અનુસાર જેનો ક્ષય થતો નથી તે અક્ષત છે. આ સ્થિતિમાં, ગણપતિને ફક્ત આખા ચોખા ચઢાવો.
ગજાનનને આ ફૂલો ન ચઢાવો
ગણપતિની પૂજામાં અમુક વસ્તુઓ બાધ્ય છે, જેમ કે કેતકીના ફૂલ ગણપતિની પૂજામાં ચઢાવવામાં આવતા નથી. એવું માનવામાં આવે છે કે આ ફૂલ ચઢાવવાથી ગણપતિ ગુસ્સે થઈ જાય છે અને સાધક સારું પરિણામ મળવાને બદલે દોષ લાગે છે.
ગણપતિને તુલસીનું પાન ન ચઢાવો
ગણપતિની પૂજામાં ભૂલથી પણ તુલસી ન ચઢાવો. એવું માનવામાં આવે છે કે એકવાર તપસ્યા કરતી વખતે તુલસીજીએ ગણપતિ સમક્ષ લગ્નનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો, જેના કારણે તેમની તપસ્યા ભંગ થઈ ગઈ હતી. આ પછી ગણપતિ ગુસ્સે થયા અને તુલસીને બે લગ્ન કરવા અને તેમની પૂજામાં ઉપયોગ ન કરવા માટે શ્રાપ આપ્યો.
ગણપતિને આ વસ્તુઓ ન ચઢાવો
ગણપતિની પૂજામાં સફેદ રંગની વસ્તુઓ ક્યારેય ન ચઢાવો. જો તમે ગણપતિને જનોઇ અર્પણ કરી રહ્યા છો, તો પણ તેને હળદરથી રંગીન અર્પણ કરો. તેવી જ રીતે, તેમની પૂજામાં, તેમને બિછાવવા અથવા પહેરવા માટે સફેદ કપડાનો ઉપયોગ કરશો નહીં. તેવી જ રીતે સફેદ ચંદનની જગ્યાએ પીળા ચંદનનો અર્પણ કરો અને જો ચંદન ન મળે તો હળદરનું તિલક કરો. એવું માનવામાં આવે છે કે સફેદ વસ્તુઓ ચંદ્ર સાથે સંબંધિત છે અને એક વખત ગણપતિએ ચંદ્રદેવને તેમની મજાક ઉડાવવા માટે શ્રાપ આપ્યો હતો.
ચંદ્રને અર્ઘ્ય અર્પણ કરતી વખતે આ ભૂલ ન કરવી
સાંજે જ્યારે ચંદ્ર ઉગે ત્યારે તમારે તેમને અર્ઘ્ય અર્પણ કરતી વખતે ખૂબ કાળજી લેવી જોઈએ અને અર્ઘ્યનું પાણી તમારા પગ પર પડવા ન દેવું જોઈએ અને તે પાણીને એવી જગ્યાએ છોડવું જોઈએ જ્યાં કોઈના પગ તેના પર ન પડે. એવું માનવામાં આવે છે કે જો કોઈનો પગ અર્ઘ્યમાં આપવામાં આવેલા પાણી પર પડે તો તે વ્યક્તિ પુણ્યની જગ્યાએ દોષનો અનુભવ કરે છે.
(નોંધ : અહીં આપેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, આના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અત્રે પ્રસ્તુત છે.)