હિન્દુ ધર્મમાં લગભગ તમામ દેવી-દેવતાઓની પૂજા માટે સમય નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે યોગ્ય સમયે પૂજા કરવાથી વ્યક્તિને શુભફળ મળે છે. હનુમાનજીની પૂજાનો સમય પણ નિશ્ચિત છે. ઘણા લોકોના મનમાં આ પ્રશ્ન હોય છે કે હનુમાનજીની પૂજા કયા સમયે કરવી જોઈએ? જેના દ્વારા પૂજાનું શુભ ફળ પ્રાપ્ત થાય છે.
હિંદુ ધાર્મિક ગ્રંથોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે હનુમાનજીની પૂજા સવારે કે સાંજે જ કરવી જોઈએ. હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર, બજરંગબલીની પૂજા કરવાથી કુંડળીમાં હાજર નબળા ગ્રહો બળવાન બને છે અને શુભ ફળ આપે છે. શનિની મહાદશા અને સાડાસાતી દૂર કરવા માટે પણ હનુમાનજીની પૂજા કરવાથી લાભ થાય છે, પરંતુ બપોરે હનુમાનજીની પૂજા ક્યારેય ન કરવી, તેની પાછળની રસપ્રદ કથા શાસ્ત્રોમાં જણાવવામાં આવી છે.
પ્રાતઃ કાલ એસે લે હનુમાનજીકા નામ રામચરિતમાનસના સુંદરકાંડમાં હનુમાનજી કહે છે ‘પ્રાત નામ જો લઈ હમારા, તેહિ દિન તાહિ ન મિલહી આહારા.’ એટલે કે જે પ્રાતઃ કાળમાં તેમનું નામ લે છે તેને આખો દિવસ ભોજન મળતું નથી. વાસ્તવમાં હનુમાનજી વાંદરાના રૂપમાં છે અને સાથે જ તેઓ દેવતા પણ છે અને સ્નાન કર્યા વિના અને પવિત્ર થયા વિના દેવતાઓનું નામ ન લેવું જોઈએ. એટલા માટે જો તમારે હનુમાનજીનું નામ લેવું હોય અને તેમની પૂજા કરવી હોય તો સવારે સ્નાન કરીને શુદ્ધ થયા પછી જ તેમનું નામ શુદ્ધ ભાવનાથી લેવું જોઈએ. આમ કરવાથી કોઈ દોષ નથી થતો અને હનુમાનજીના આશીર્વાદ પણ પ્રાપ્ત થાય છે.
સંધ્યાકાળમાં હનુમાનજીની પૂજા કરો
ધાર્મિક શાસ્ત્રોમાં સાંજના સમયે બજરંગબલીની પૂજા કરવી શુભ કહેવાય છે. જ્યોતિષીય ઉપાયોમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે રાત્રે 8:00 વાગ્યા પછી ઘીનો દીવો પ્રગટાવીને હનુમાન ચાલીસા અથવા સુંદરકાંડનો પાઠ કરવો શુભ છે. હનુમાન જન્મોત્સવ હોય કે અન્ય કોઈ સામાન્ય દિવસ, સાંજના સમયે હનુમાનજીની પૂજા કરવાથી મનમાં કોઈ તણાવ અને ભય નથી રહેતો. આ સિવાય વ્યક્તિ પ્રતિકૂળ ગ્રહોની પરિસ્થિતિમાંથી સરળતાથી બહાર નીકળી જાય છે.
બપોરે હનુમાનજીની પૂજા ન કરવી
માન્યતાઓ અનુસાર બપોરના સમયે હનુમાનજીની પૂજાનું ફળ મળતું નથી. આ સમયે કરવામાં આવેલી પૂજા હનુમાનજી સ્વીકારતા નથી. એવું માનવામાં આવે છે કે બપોરે હનુમાનજી ભારતવર્ષમાં રહેતા નથી, આ સમયે વિભીષણ જીને આપેલા વચન મુજબ હનુમાનજી લંકા જાય છે, એટલા માટે બપોરે હનુમાનજીની પૂજા કરવામાં આવતી નથી.
આ કારણે હનુમાનજી બપોરની પૂજા સ્વીકારતા નથી
રામાયણ અનુસાર, વિભીષણજીને હનુમાનજી પ્રત્યે પ્રેમ હતો. તેમણે હનુમાનજીને સાથે લંકામાં રહેવાની વિનંતી કરી, પરંતુ રામના ભક્ત હનુમાન ભગવાન રામથી દૂર રહી શક્યા નહીં, તેથી તેમણે લંકામાં રહેવાની ના પાડી, પરંતુ તેમણે વિભીષણને વચન આપ્યું. હનુમાનજીએ વિભીષણને કહ્યું કે તેઓ નિયમિતપણે દિવસ દરમિયાન બપોરે લંકા આવશે અને સાંજે પાછા જશે. હનુમાનજી સાંજે લંકાથી પાછા ફરે છે, તેથી સાંજે હનુમાનજીની પૂજા કરવી ફળદાયી છે.
(નોંધઃ આ લેખ પ્રચલિત માન્યતાઓ પર આધારિત છે. તેના કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. લોકોની જાણકારી માટે તેને અહીં રજૂ કરવામાં આવ્યો છે.)
