સોમવાર 15મે એટલે આજે વૈશાખ માસના કૃષ્ણ પક્ષની અપરા એકાદશી છે અને આ એકાદશીના નિયમો અને નિષિદ્ધ વસ્તુઓ વિશે જાણી લો, તો જ વ્રત સફળ થશે. અપરા એકાદશી એટલે પાણી વિના ઉપવાસ. વૈશાખ માસમાં આ વ્રત એક તપસ્યા સમાન છે અને આ જ કારણ છે કે આ વ્રત કરવાથી અપાર પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. જ્યોતિષી જણાવે છે કે આ વ્રત કરવાથી કીર્તિ, પુણ્ય અને સંપત્તિમાં વધારો થાય છે.
આ વ્રત બ્રહ્મા હટિયા, પરનિંદા અને પ્રીત યોની જેવા પાપોથી પણ મુક્તિ આપે છે.
આ દિવસે ભગવાન ત્રિવિક્રમની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ એકાદશીનું વ્રત કરવાથી તમામ પાપોમાંથી મુક્તિ અને કાર્તિક પૂર્ણિમા સ્નાન, ગંગાના કિનારે પિતૃઓને પિંડદાન અર્પણ કરવાથી યથાશક્તિ ફળ મળે છે.
એકાદશી તિથિનો પ્રારંભ અને પારણાનો સમય
આ વખતે કૃષ્ણ એકાદશી 15 મેના રોજ સવારે 2:46 કલાકે શરૂ થશે અને એકાદશી તિથિ 16 મેના રોજ સવારે 1:03 કલાકે સમાપ્ત થશે અને ત્યારબાદ પારણા કરી શકાશે.
અપરા એકાદશીનું વ્રત કેવી રીતે કરવું
એકાદશીનું વ્રત દશમીથી જ શરૂ થાય છે. સવારે ઉઠ્યા પછી સ્નાન કરીને વ્રત કરો અને ઘરના મંદિરમાં એક વેદી બનાવી તેના પર સાત પ્રકારના કઠોર એટલે કે અડદ, મગ, ઘઉં, ચણા, જવ, ચોખા અને બાજરી રાખો. તે વેદી પર એક કલશ સ્થાપિત કરો, તેના પર કેરી અથવા અશોકના ઝાડના 5 પાંદડા મૂકો. હવે ભગવાન વિષ્ણુની મૂર્તિ અથવા ચિત્ર રાખો અને ભગવાન વિષ્ણુને પીળા ફૂલ, મોસમી ફળ અને તુલસીના પાન અર્પણ કરો. ત્યારપછી ધૂપ અને દીવાથી આરતી કરો. સાંજે ભગવાન વિષ્ણુની આરતી કરો અને ફળ ખાઓ. રાત્રે ભજન-કીર્તન કરતી વખતે જાગતા રહો. બીજા દિવસે સવારે બ્રાહ્મણને ભોજન કરાવો અને તેની ઈચ્છા મુજબ દાન આપો અને પછી ઉપવાસ તોડો.
ભગવાન વિષ્ણુને આ વસ્તુઓ અર્પણ કરો.
– મોસમી ફળો,
– ગોળ,
– ચણાની દાળ,
– તરબૂચ,
– કાકડી
– મીઠાઈઓ.
એકાદશી મંત્ર-
– ઓમ નમઃ શ્રી વાસુદેવાય.
– ઓમ હં વિષ્ણવે નમઃ:.
– ઓમ વિષ્ણવે નમઃ:
– ઓમ નમો નારાયણ. શ્રી મન નારાયણ નારાયણ હરિ હરિ.
– શ્રી કૃષ્ણ ગોવિંદા હરે મુરારે. ઓ નાથ નારાયણ વાસુદેવ.
– ઓમ નારાયણાય વિદ્મહે. વાસુદેવાય ધીમહિ. તન્નો વિષ્ણુ પ્રચોદયાત્ ।
એકાદશી પર આ વસ્તુઓનો પ્રતિબંધ છે
- એકાદશીના દિવસે સવારે લાકડાના દાતણ ન કરવા.
- એકાદશી પર શ્રી વિષ્ણુની પૂજામાં મીઠી સોપારી ચઢાવવામાં આવે છે, પરંતુ
- આ દિવસે તમારે સોપારી ન ખાવી જોઈએ.
- આ દિવસે ચોખા ખાવાની પણ મનાઈ છે.
- આ દિવસે ઈંડા કે માંસ ન ખાવા જોઈએ.
- આ દિવસે દારૂ ન પીવો જોઈએ.
- આ દિવસે દાળ, લસણ, ડુંગળી, કઠોળ, ગાજર, સલગમ, કોબીજ, પાલક અને જવ, રીંગણ ન ખાવા જોઈએ.
- એકાદશીના દિવસે સવારે લાકડાના દાતણ ન કરવા.
- આ દિવસે ઝાડમાંથી પાંદડા તોડવાની મનાઈ છે. તેથી, એક ખરેલું પાન લો અને તેનું સેવન કરો.
- લીંબુ, જામુન અથવા કેરીના પાન ચાવવા અને તમારી આંગળી વડે ગળું સાફ કરો.
આ વ્રતમાં કયા પાપોમાંથી મુક્તિ મળશે?
આ વ્રત કરવાથી વ્યભિચાર, ખોટી જુબાની, જૂઠું બોલવું, ખોટા શાસ્ત્રો વાંચવા કે બનાવવું, ખોટા જ્યોતિષી બનવું અને ખોટા ડોક્ટર બનવું વગેરે તમામ પાપોનો નાશ થાય છે. અપરા એકાદશીના ઉપવાસ અને ભગવાનની પૂજા કરવાથી વ્યક્તિ તમામ પાપોમાંથી મુક્ત થઈને વિષ્ણુલોકની પ્રાપ્તિ કરે છે.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)