આજે 1 જુલાઈ શનિવારે શનિ પ્રદોષ વ્રત વાળો દિવસ સાથે અમરનાથની યાત્રાનો શુભારંભ થઇ રહ્યો છે. અમરનાથ યાત્રા પહેલા જત્થા 30 જૂન શુક્રવારે રવાના થયું હતું. એ લોકો આજે બાબા બર્ફાનીના દર્શન કરશે. આ વર્ષે અમરનાથની યાત્રાનું સમાપન 31 ઓગસ્ટ શ્રાવણ પૂર્ણિમાના દિવસે થશે. દર વર્ષે લોકો જમ્મુ-કાશ્મીરમાં હિમાલય પર સ્થિત અમરનાથની પવિત્ર ગુફામાં બનવા વાળા શિવલિંગના દર્શન કરવા જાય છે.
બાબા બર્ફાનીના જીવનથી ધન્ય થઇ જાય છે અને દુઃખ દૂર થાય છે. શિવ કૃપાથી મનોકામનાઓ પુરી થાય છે. મનમાં સવાલ આવે છે કે અમરનાથ યાત્રાનું મહત્વ શું છે? દર વર્ષે લોકો બાબા બર્ફાનીના દર્શન કરવા શા માટે જાય છે? આ સવાલોનો જવાબ જાણવા માટે સૌથી પહેલા બાબા અમરનાથની કથા અંગે જાણવું જરૂરી છે.
અમર કથા સંભાળવતા પહેલા શિવજીએ ત્યાગી હતી આ વસ્તુઓ: દંતકથા અનુસાર, જ્યારે ભગવાન શિવ માતા પાર્વતીને અમરત્વની કથા સંભળાવવા માટે અમરનાથ ગુફામાં પહોંચ્યા હતા, તે પહેલાં તેમણે નંદી, વાસુકી, ચંદ્ર, ગણેશ અને પાંચ તત્વોનો ત્યાગ કર્યો હતો. તેઓ ઇચ્છતા હતા કે જ્યારે પાર્વતી અમરત્વની કથા સાંભળી રહ્યા હોય ત્યારે ત્યાં બીજું કોઈ ન હોવું જોઈએ.
જ્યારે તમે અમરનાથ યાત્રા પર જાઓ છો, તે સ્થાન જ્યાં શિવજીએ બલિદાન આપ્યું હતું, આજે પણ તે નામની જગ્યા છે. પહલગામ ખાતે નંદી, ચંદનવાડી ખાતે ચંદ્ર, શેષનાગ તળાવ ખાતે વાસુકી નાગ, મહાગુણ પર્વત પર ગણેશ અને પંચતરણી ખાતે પંચતત્વ શિવ દ્વારા અર્પણ કરવામાં આવ્યા હતા.
જ્યારે તમે અમરનાથ યાત્રા પર જાઓ છો ત્યાં જ્યાં શિવજીએ બધી વસ્તુઓનો ત્યાગ કર્યો હતો તે જગ્યા આજે પણ છે. પહલગામ ખાતે નંદી, ચંદનવાડી ખાતે ચંદ્ર, શેષનાગ તળાવ ખાતે વાસુકી નાગ, મહાગુણ પર્વત પર ગણેશ અને પંચતરણી ખાતે પંચતત્વનું ભગવાન શિવે ત્યાગ કર્યો હતો.
અમરનાથની કથા: શિવપુરાણ અનુસાર, એકવાર માતા પાર્વતીએ ભગવાન શિવને પૂછ્યું કે તમારી ન તો શરૂઆત છે અને ન તો અંત, તમે અજર અને અમર છો. પરંતુ શા માટે તેમને હંમેશા જન્મ લેવો પડે છે અને કઠિન પરીક્ષા આપવી પડે છે? તેમને પતિ તરીકે મેળવવા માટે ઘોર તપસ્યા કરવી પડે છે. તમારા અમરત્વનું રહસ્ય શું છે? ભગવાન શિવ આ અંગે વિશે કહેવા માંગતા ન હતા, પરંતુ તેઓ માતા પાર્વતીની જીદથી મજબૂર હતા. પછી તેમણે માતા પાર્વતીને અમરત્વની વાર્તા કહેવાનું નક્કી કર્યું. આ માટે તેમણે એક શાંત જગ્યા પસંદ કરી અને માતા પાર્વતી સાથે તે ગુફા પહોંચ્યા.
ભગવાન શિવે માતા પાર્વતીને અમરત્વની વાર્તા કહેવાનું શરૂ કર્યું. માતા પાર્વતી કથાની વચ્ચે ગુંજારવ કરતા હતા, જેથી શિવજીને લાગ્યું કે તેઓ સાંભળી રહ્યા છે. થોડીવાર પછી માતા પાર્વતી સૂઈ ગયા. ત્યાં શુકનો એક બાળક હતો, તે પણ તે વાર્તા સાંભળતો હતો. માતા પાર્વતીની નિંદ્રા પછી તેઓ વચ્ચે વચ્ચે ગર્જના કરવા લાગ્યા. થોડા સમય પછી શિવજીને ખબર પડી કે દેવી ગૌરી સૂઈ ગઈ છે. પછી તેઓએ વિચાર્યું કે વાર્તા કોણ સાંભળે છે? શુકને ત્યાં જોઈને તેઓ ગુસ્સે થઇ ગયા અને મારવા માટે ત્રિશુલથી પ્રહાર કર્યો.
શુક ત્રણે લોકમાં દોડતો રહ્યો અને અંતે વેદ વ્યાસજીના આશ્રમમાં સૂક્ષ્મ રૂપ ધારણ કરી તેમની પત્નીના મુખથી થઇ પેટમાં પ્રવેશી ગયો. તે 12 વર્ષ સુધી તેમના ગર્ભમાં રહ્યો. ભગવાન કૃષ્ણના આશ્વાસન પર, તેઓ બહાર આવ્યા અને વ્યાસના પુત્ર શુકદેવ કહેવાયા. તેમણે ગર્ભમાં જ ઉપનિષદ, વેદ, પુરાણ વગેરેનું જ્ઞાન મેળવ્યું હતું.
આ સિવાય એવું પણ કહેવામાં આવે છે કે કથાની વચ્ચે બે કબૂતર અવાજ કરી રહ્યા હતા. જ્યારે ભગવાન શિવને આ વાતની જાણ થઈ તો તેઓ ખૂબ ગુસ્સે થઈ ગયા. બંનેએ મહાદેવ પાસે ક્ષમાની પ્રાર્થના કરી. ત્યારે ભગવાન ભોલેનાથે કહ્યું કે તમે બંને અહીં શિવ-શક્તિના પ્રતિક રૂપે નિવાસ કરશો. એવી માન્યતા છે કે આજે પણ તે બંને કબૂતર અમરનાથની ગુફામાં જોવા મળે છે.
ભગવાન શિવે તે ગુફામાં અમરત્વની કથા સંભળાવી હતી, તેથી તેને અમરનાથ ગુફા કહેવામાં આવે છે. દર વર્ષે તે ગુફામાં બરફનું શિવલિંગ બને છે. જેના કારણે લોકો બાબા બર્ફાનીના દર્શન કરવા જાય છે.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)
