ચંદ્ર કેલેન્ડરમાં 3 વર્ષમાં એક વાર અધિક માસ પડે છે, તે મલમાસ કે અધિક માસ કહેવાય છે. વર્ષ સાથે જોડાવા વાળો અધિક માસને મલિન માનવામાં આવે છે. મલમાસમાં અધિપતિ દેવ ભગવાન પુરુષોત્તમ એટલે શ્રીહરિ વિષ્ણુ છે, માટે મલમાસને પુરુષોત્તમ માસ પણ કહેવામાં આવે છે. આ વર્ષે હિન્દુ કેલેન્ડર સાથે મલમાસ જોડાતા 13 મહિના હશે. આ મલમાસ શ્રાવણ માસમાં જોડાઈ રહ્યો છે માટે શ્રાવણ 59 દિવસનો થઇ ગયો છે.
માલમાસ 2023ની શરૂઆત
અસાઢ અમાસ 17મી જુલાઈ સોમવારના રોજ છે. આ સોમવતી અમાસ છે. બીજા દિવસે એટલે કે 18 જુલાઈથી મલમાસ મહિનો શરૂ થશે. 18 જુલાઈએ માલમાસના કૃષ્ણ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિ હશે.
માલમાસ 2023ની સમાપ્તિ
શુક્લ પક્ષ માલમાસના કૃષ્ણ પક્ષ પછી એટલે કે માલમાસ અમાસ પછી શરૂ થશે. ત્યારબાદ મલમાસ પૂર્ણિમા તિથિ આવશે. આ મહિનો માલમાસ પૂર્ણિમા અથવા શ્રાવણ અધિક માસ પૂર્ણિમા પર સમાપ્ત થશે. આ વર્ષે માલમાસ પૂર્ણિમા 16 ઓગસ્ટે છે. મલમાસ પૂર્ણિમા પછી શુક્લ પક્ષ શરૂ થશે.
માલમાસમાં શું ન કરવું?
1. મલમાસમાં શુભ કાર્યો કરવાની મનાઈ છે. જેના કારણે આ માસમાં ગૃહ પ્રવેશ, લગ્ન, નામકરણ, તિલક, મુંડન, સગાઈ વગેરે કરવામાં આવતા નથી.
2. માલમાસ દરમિયાન નવું મકાન, નવો પ્લોટ, નવા કપડાં, દુકાન વગેરે ખરીદશો નહીં. આ અશુભ કહેવાય છે.
3. મલમાસમાં લસણ, ડુંગળી, માંસ, માછલી વગેરે જેવી તામસિક વસ્તુઓનું સેવન વર્જિત છે. આ સિવાય દારૂ, સિગારેટ, વાસી ખોરાક વગેરેનું સેવન પણ ન કરવું જોઈએ.
4. આ મહિનામાં સરસવના દાણા, અડદની દાળ, મસૂરની દાળ, મૂળા, તમામ પ્રકારની કોબી, લીલાં શાકભાજી, પાંદડાવાળા શાકભાજી, મધ વગેરેનું સેવન ન કરો. શાસ્ત્રોમાં તેની નિષેધ છે.
5. માલમાસ ભગવાન વિષ્ણુની પૂજાનો મહિનો છે. આમાં જૂઠું બોલવું, ચોરી, નફરત, ક્રોધ, કામ, લોભ, ખોટું વર્તન, ખોટી ભાષા, અનૈતિક પ્રવૃત્તિઓથી બચવું જોઈએ.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)
