તુલસીદાસ ભગવાન રામ પ્રત્યેની તેમની મહાન ભક્તિ માટે પ્રખ્યાત છે. રામચરિતમાનસ તુલસીદાસની સૌથી પ્રખ્યાત અને લોકપ્રિય કૃતિ છે. હકીકતમાં, મહાકાવ્ય રામચરિતમાનસ એ અવધી ભાષામાં સંસ્કૃત રામાયણનું પુનર્લેખન છે.
આજે અમે તમને ગોસ્વામી તુલસીદાસજીની કેટલીક એવી વાતો જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જેના દ્વારા તમે જીવનમાં નવી ઊંચાઈઓ પર પહોંચી શકો છો.
माता-पिता गुरु स्वामि सिख, सिर धरि करहिं सुभाय।
लहेउ लाभु तिन्ह जनम कर, नतरु जनम जग जाये।।
આ દોહા દ્વારા, તુલસીદાસ કહે છે કે જે વ્યક્તિ તેના માતાપિતા અને ગુરુઓની આજ્ઞાનું પાલન કરે છે તે તેના જન્મમાં સિદ્ધ થાય છે. તેનાથી વિપરિત, જેઓ તેમના માતા-પિતા અથવા ગુરુની આજ્ઞાનું પાલન કરતા નથી, તેમનો જન્મ અર્થહીન છે.
‘तुलसी’ काया खेत है, मनसा भयौ किसान।
पाप-पुन्य दोउ बीज हैं, बुवै सो लुनै निदान।।
આ દોહાનો અર્થ એ છે કે આપણું શરીર એક ખેતર જેવું છે અને મન આ ખેતરનો ખેડૂત છે. ખેડૂત પોતાના ખેતરમાં જે પણ બીજ વાવે છે, તેને અંતે તે જ ફળ મળે છે. તેવી જ રીતે, વ્યક્તિને તેના પાપ અથવા પુણ્યનું ફળ તેના કાર્યો અનુસાર મળે છે.
आवत हिय हरषै नहीं, नैनन नहीं सनेह।
‘तुलसी’ तहाँ न जाइए, कंचन बरसे मेह।।
આ ગીતમાં તુલસીદાસજી કહે છે કે જ્યારે તમે એવા વ્યક્તિના ઘરે જાવ કે જેના ઘરના લોકો તમને જોઈને ખુશ નથી થતા અને જેની આંખોમાં સહેજ પણ સ્નેહ નથી, તો તમારે એવા ઘરમાં ક્યારેય ન જવું જોઈએ. ત્યાં જવાથી ભલે તમને ગમે કેટલો ફાયદો થતો હોય.
काम, क्रोध, मद, लोभकी, जौ लौं मन में खान।
तौं लौ पंडित मूरखौं, तुलसी एक समान।।
આ ગીતમાં તુલસીજી એ લોકો વિશે વાત કરે છે જેમના મનમાં વાસના, ક્રોધ, અહંકાર અને લોભ ભરેલા હોય છે. આ સ્થિતિમાં જ્ઞાની અને મૂર્ખ માણસ એક જ છે.
तुलसी मीठे बचन ते सुख उपजत चहुँ ओर।
बसीकरन इक मंत्र है परिहरू बचन कठोर।।
આ સૂત્રનો અર્થ એ છે કે મધુર શબ્દો બોલવાથી ચારેબાજુ ખુશીનો પ્રકાશ ફેલાય છે. મીઠુ બોલીને કોઈપણ વ્યક્તિ હિપ્નોટાઈઝ થઈ શકે છે. તેથી, વ્યક્તિએ હંમેશા કઠોર અને કટુ શબ્દોને બદલે મધુર શબ્દો બોલવા જોઈએ.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)
