શું તમે પણ એવા લોકોમાંથી એક છો જે ભૂખ્યા નથી રહી શકતા? શું તમે ઉપવાસ રાખનારાઓથી દૂર રહો છો? જો હા તો તમારે તમારા વિચારો બદલવાની જરૂર છે. વ્રત રાખવાનો સંબંધ માત્ર પૂજા, ધર્મ કે સંસ્કૃતિ સાથે જ નથી, પરંતુ તેના સ્વાસ્થ્યને લગતા અનેક પણ છે અને વિજ્ઞાન પણ માને છે કે અમુક સમય માટે ખાવા-પીવાથી દૂર રહેવાથી તમારા સ્વાસ્થ્યને ઘણા ફાયદા થાય છે.
કેટલીક રીતે ફાયદાકારક બની શકે છે. ઉપવાસ કરવાથી માત્ર વજન ઓછું થતું નથી, પરંતુ મગજ પણ સારી રીતે કામ કરવાનું શરૂ કરે છે અને તમે કેન્સર જેવી ગંભીર બીમારીઓથી સુરક્ષિત રહી શકાય છે.
જો કે ઉપવાસના પણ અલગ અલગ પ્રકાર હોય છે ત્યારે ચાલો જાણીએ કઈ અલગ અલગ રીતે ઉપવાસ થાય છે.
ઉપવાસના ઘણા પ્રકાર છે
મોટાભાગના ઉપવાસ 1 દિવસથી 3 દિવસ એટલે કે 24 થી 72 કલાકની વચ્ચે રાખવામાં આવે છે અને ઘણા પ્રકારના ઉપવાસ છે-
પાણી પીને થતો ઉપવાસ– આમાં તમે એક નિશ્ચિત સમય માટે માત્ર પાણી પી શકો છો.
જ્યૂસ પીને થતો ઉપવાસ– આમાં અમુક સમય, કલાકો કે દિવસ માટે માત્ર જ્યુસ પીવો પડે છે, પછી તે ફળ હોય કે શાકભાજી.
ઈન્ટરમીટેન્ટ ફાસ્ટિંગ– આમાં 14 થી 16 કલાક સુધી સંપૂર્ણ ઉપવાસ રાખવામાં આવે છે અને વ્યક્તિ કંઈપણ ખાતી કે પીતી નથી.
આંશિક ઉપવાસ– આ એક ટાઈમ જમીને થતો ઉપવાસ છે
ઉપવાસના ફાયદા –
ઉપવાસ કરવાથી બ્લડ સુગર કંટ્રોલમાં રહે છે
ડાયાબિટીસનું જોખમ ધરાવતા લોકો માટે ઉપવાસ ફાયદાકારક હોઈ શકે છે કારણ કે ઉપવાસ રક્ત સુગરને વધુ સારી રીતે નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. આટલું જ નહીં, જો ટાઈપ 2 ડાયાબિટીસના દર્દીઓ થોડા સમય માટે ઉપવાસ રાખે છે, તો તેમના બ્લડ સુગરનું સ્તર પણ નોંધપાત્ર રીતે ઘટે છે.
ઉપવાસ હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ સારું
હૃદય સંબંધિત રોગોના જોખમથી બચવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ એ છે કે તમારા આહાર અને જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરો અને ઘણા સંશોધનોમાં તે સાબિત થયું છે કે ઉપવાસ હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. વાસ્તવમાં, ઉપવાસ કરવાથી શરીરમાં હાજર ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટે છે અને બ્લડ પ્રેશર પણ નિયંત્રણમાં રહે છે.
રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે
ઉપવાસ તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિને પણ સુધારે છે એટલે કે રોગો સામે લડવાની તમારી ક્ષમતા કારણ કે તે શરીરમાં હાજર મુક્ત રેડિકલને કારણે થતા નુકસાનને ઘટાડે છે અને શરીરમાં કોઈપણ પ્રકારની સોજો અને બળતરા ઘટાડે છે. હવે જો તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ મજબૂત રહેશે તો સ્વાભાવિક છે કે તમે બીમાર નહીં પડો.
ઉપવાસથી પાચન ઝડપી બને છે
ઉપવાસનો બીજો ફાયદો એ છે કે તે તમારા ચયાપચયને ઝડપી બનાવે છે. એટલે કે તમે થોડા સમય પુરતા તમારા શરીરમા ખોરાકને બદલે લિકવીડનો ઉપયોગ કરશો તો તેનાથી શરીરને આગળનો ખોરાક પચાવવામાં મદદ મળશે
ઉંમર વધશે
જ્યારે તમારું ચયાપચય ધીમો પડી જાય છે, ત્યારે તમારા શરીર પર વૃદ્ધત્વના સંકેતો દેખાવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારી ચયાપચય જેટલી ઝડપથી કાર્ય કરશે, તમારું શરીર એટલું જ સારું રહેશે. જ્યારે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ મજબૂત હશે, કોઈ રોગ થશે નહીં, તમે ઓછું ખાશો અને પાચનતંત્ર પર કોઈ ભાર નહીં પડે, તો આ બધી વસ્તુઓ એકસાથે તમારું આયુષ્ય વધારશે.
(નોંધઃ આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે. અમે આની પુષ્ટિ કરતા નથી. નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ આને અનુસરો.)
