દિવાળીનો તહેવાર દર વર્ષે આસો માસની અમાસ તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. પાંચ દિવસ સુધી ચાલનારા આ તહેવારને પાંચ દિવસનો તહેવાર પણ કહેવાય છે. આ વર્ષે દિવાળી 12 નવેમ્બર 2023ના રોજ આવી રહી છે.
વાર્તા
દંતકથા અનુસાર, એકવાર ભગવાન શિવના મોટા પુત્ર અને દેવતાઓના સેનાપતિ ભગવાન કાર્તિકેયએ તેમના પિતા ભગવાન શિવને પૂછ્યું કે દિવાળી પર શું કરવું જોઈએ.
આ તહેવાર પર ક્યારે દીવા પ્રગટાવવા. ભગવાન શિવે આના પર શું કહ્યું તે જાણીને કાર્તિકેય અભિભૂત થઈ ગયા.
ભગવાન શિવે તેમના પુત્ર કાર્તિકેયને કહ્યું કે જે કોઈ પણ વ્યક્તિ ભગવાન કેશવની સામે ઘી અને તલના તેલનો દીવો પ્રગટાવશે, તેને તમામ તીર્થોની યાત્રા સમાન ફળ મળશે. આ પાંચ દિવસ ખૂબ જ પવિત્ર છે. આસો વદ તેરસ અને કારતક સુદ ત્રીજ વચ્ચે જે પણ દાન કરવામાં આવે છે તેમની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.
ભગવાન શંકરે કહ્યું કે આ સમય દરમિયાન જે વ્યક્તિ કોઈપણ બ્રાહ્મણ અથવા ગરીબ વ્યક્તિને એક તલના દાણા જેટલું સોનું દાન કરે છે તે વિષ્ણુધામની પ્રાપ્તિ કરે છે. સાથે જ જો કોઈ ચાંદીના બે ટુકડા દાન કરે તો તેને ચંદ્રલોકની પ્રાપ્તિ થાય છે. તે જ સમયે, જે આ સમયગાળા દરમિયાન ગાયનું દાન કરે છે તેને પૃથ્વીના સમગ્ર અન્નનું દાન કરવા જેટલું જ પુણ્ય મળે છે. દિવાળીના 5 દિવસ સુધી ઘરના મંદિર સહિત તમામ મુખ્ય સ્થળોએ ઘીના દીવા પ્રગટાવવા જોઈએ. તેના દ્વારા પિતૃઓને મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.
ધનતેરસ પર ઘરની બહાર યમરાજ માટે દીવો પ્રગટાવવાથી અકાળ મૃત્યુથી બચી શકાય છે. રૂપ ચૌદસના દિવસે વહેલી સવારે સ્નાન કરવાથી નરકમાં જવાથી બચે છે. દિવાળીના દિવસે ઘરની મહિલાઓએ બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવી જોઈએ. આના કારણે ધનની ખોટ ક્યારેય નથી થતી. ગોવર્ધન પૂજાના દિવસે મંદિરમાં 1.25 કિલો બાજરી અને ચોખાનું દાન કરવાથી ઘરમાં સુખ, સમૃદ્ધિ અને ધન ધાન્ય આવે છે. ભાઈ બીજનાં દિવસે બહેન દ્વારા તેમના ઘરે બનાવેલ ભોજન ખાવાનું શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને જાહેર માન્યતાઓ પર આધારિત છે, તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવી છે.)