ભગવાન વિષ્ણુને સમર્પિત વર્ષની તમામ 24 એકાદશીઓમાં દેવશયની એકાદશીનું વિશેષ મહત્ત્વ છે. આ એકાદશીના દિવસથી ભગવાન વિષ્ણુ ક્ષીરસાગરમાં શેષનાગ પર શયન કરે છે.
તેઓ ચાર મહિના માટે યોગ નિદ્રામાં જાય છે અને આ દિવસથી ચાતુર્માસ શરૂ થાય છે. આ અષાઢ માસની એકાદશી છે, જે શુક્લ પક્ષમાં આવે છે. આ વર્ષે આ એકાદશી 17મી જુલાઈએ છે. ચાલો જાણીએ, ભગવાન વિષ્ણુના શયન પછી કયા દેવતાઓની પૂજા કરવી ફાયદાકારક છે?
દેવશયની એકાદશી ક્યારે છે?
અષાઢ માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશીને દેવશયની એકાદશી કહેવાય છે. વર્ષ 2024માં આ શુભ એકાદશીનું વ્રત 17મી જુલાઈના રોજ મનાવવામાં આવશે. પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર આ વ્રત રાખવાથી જાણ્યે-અજાણ્યે થયેલા તમામ પાપોનો નાશ થાય છે. મોક્ષ મેળવવાનો માર્ગ સરળ બને છે. માણસની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.
આ કામો ચાતુર્માસમાં નથી થતા
ઓડિશાના પુરીમાં વિશ્વ પ્રસિદ્ધ જગન્નાથ રથયાત્રા પછી તરત જ દેવશયની એકાદશી આવે છે અને આ પછી ચાતુર્માસ શરૂ થાય છે. હિંદુ ધર્મની માન્યતા અનુસાર આ એકાદશી પછી ચાર મહિના સુધી ભગવાન વિષ્ણુ યોગ નિદ્રામાં જાય છે. હિંદુ ધર્મમાં સંસારના પાલનહાર શયનમાં ગયા પછી કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરવાની મનાઈ છે. ચાતુર્માસ દરમિયાન હિંદુ ઘરોમાં સગાઈ, રોકા, લગ્ન, ઉપનયન, મુંડન, કાન-નાક વીંધવા, ભૂમિપૂજન, વાસ્તુ અને અન્ય 16 હિંદુ ધાર્મિક વિધિઓ કરવામાં આવતી નથી.
આ દેવતાઓ ચાતુર્માસમાં ફળ આપે છે
ચાતુર્માસના ચાર મહિના એટલે કે શ્રાવણ, ભાદરવો, આસો અને કારતક દરમિયાન ભગવાન વિષ્ણુના નિદ્રાધીન હોવાને કારણે ઘણી નકારાત્મક શક્તિઓનો ઉદય થવાની સંભાવના છે. તેથી હિંદુ ધર્મમાં શ્રાવણ, ભાદરવો, આસો અને કારતક મહિનાના દેવતાઓ નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. શ્રાવણમાં શિવની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. જ્યારે ભાદરવામાં ભગવાન ગણેશ અને શ્રી કૃષ્ણની પૂજા કરવાથી પુણ્ય ફળ મળે છે. જ્યારે આસો મહિનામાં દેવી દુર્ગાની પૂજા-અર્ચના કરવાથી જીવન સુખમય બને છે. તે જ સમયે, કારતક મહિનામાં ભગવાન કાર્તિકેય અને સૂર્યની પૂજા કરવાથી જીવનમાં સ્વાસ્થ્ય અને સમૃદ્ધિ વધે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે, દેવશયની એકાદશીના ચાર મહિના પછી પ્રબોધિની એકાદશીના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ જાગે છે. તેની પૂજા ફરી શરૂ થાય છે. ત્યારપછી તમામ શુભ કાર્યો ફરી શરૂ થાય છે. વર્ષ 2024માં આ એકાદશી 12 નવેમ્બરે આવી રહી છે. પ્રબોધિની એકાદશી દેવોત્થાન એકાદશી, ઉત્થાન એકાદશી, દેવુથની એકાદશી અને હરિબોધિની એકાદશી તરીકે ઓળખાય છે.
(નોંધઃ આ લેખમાં આપવામાં આવેલી કોઈપણ માહિતીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી વિવિધ માધ્યમો, જ્યોતિષીઓ, પંચાંગો, માન્યતાઓ અને ધાર્મિક ગ્રંથોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવી છે અને તમારી સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ્ય માત્ર માહિતી પ્રદાન કરવાનો છે. વધુમાં કોઈપણ ઉપયોગ માટેની જવાબદારી વપરાશકર્તાની પોતાની રહેશે.)