આપણા રોગોની સારવાર ઉપરાંત, આયુર્વેદમાં રોગોને કેવી રીતે અટકાવી શકાય તેનો પણ પૂરતો ઉલ્લેખ છે. આજે અમે તમને એવી વસ્તુઓ જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જેને આયુર્વેદમાં અમૃત તરીકે વર્ણવવામાં આવી છે.
આયુર્વેદમાં હંમેશા દવાઓ પર નહીં પરંતુ સારી ખાનપાન અને જીવનશૈલી પર ભાર મૂકવામાં આવે છે. આયુર્વેદ મુજબ આપણો ખોરાક દવા જેવો હોવો જોઈએ જેથી આપણી આસપાસ કોઈ રોગ ન થાય.
આયુર્વેદના ગ્રંથોમાં એવી ઘણી બધી ખાદ્યપદાર્થોનો ઉલ્લેખ છે જે નિયમિતપણે ખાવામાં આવે તો આપણું સ્વાસ્થ્ય સારું રહે છે અને લાંબુ આયુષ્ય પણ પ્રાપ્ત થાય છે. આમાંના કેટલાક વિશેષને ‘અમૃત’ પણ કહેવામાં આવે છે.
હળદર, જે ભારતીય રસોડાનો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે, તેને આયુર્વેદમાં પણ અમૃતનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો છે. આયુર્વેદ અનુસાર, તે આપણા શરીરના ત્રણેય દોષોને સંતુલિત કરવાનું કામ કરે છે. ઉપરાંત, તેના બળતરા વિરોધી અને એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મોને કારણે, તે શરીરને સ્વસ્થ અને ફિટ રાખે છે.
આમળાના ગુણો વિશે કોણ નથી જાણતું? તેમાં વિટામીન સી અને એન્ટી ઓક્સીડેન્ટ ગુણો ભરપૂર માત્રામાં જોવા મળે છે. તે શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે અને આપણું એકંદર આરોગ્ય સ્વસ્થ રાખે છે. રોજ આમળાનો રસ પીવાથી અથવા સલાડના રૂપમાં આમળા ખાવાથી મોટામાં મોટી બીમારીઓ પણ આપણાથી દૂર રહે છે.
દરેક ઘરમાં પૂજવામાં આવતો તુલસીનો છોડ આયુર્વેદની નજરમાં અમૃતથી ઓછો નથી. આજની જીવનશૈલીમાં ચિંતા અને તણાવ જેવી બાબતો એકદમ સામાન્ય બની ગઈ છે. આયુર્વેદ અનુસાર આ સમસ્યાથી છુટકારો મેળવવા માટે તુલસીનું સેવન શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે. આ સિવાય તુલસીના પણ ઘણા ફાયદા છે. પછી ભલે તે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાની હોય કે એકંદર આરોગ્યને વધુ સારી રીતે જાળવી રાખવાની હોય.
આજે પણ ઘરના વડીલો અનેક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ માટે ગિલોયનો ઉપયોગ કરે છે. તેને ગુડુચી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે આપણા આખા શરીરને ડિટોક્સ કરવાનું કામ કરે છે. આ સાથે, તે લીવર, પાચન સમસ્યાઓ અને શરીરના એકંદર સ્વાસ્થ્યને સુધારે છે. આયુર્વેદમાં તેના પાંદડા અને મૂળનો ઉકાળો પીવાનો ઉલ્લેખ છે.
આયુર્વેદમાં ગાયના શુદ્ધ દેશી ઘીને અમૃત સમાન ગણવામાં આવે છે. જો દરરોજ એક ચમચી શુદ્ધ ઘી પણ ખાવામાં આવે તો તેનાથી શરીરને ઘણા ફાયદા થાય છે. તે આપણા મગજ, પાચન, રોગપ્રતિકારક શક્તિ અને શરીરના એકંદર સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. માત્ર ખાવા માટે જ નહીં, આયુર્વેદમાં અન્ય ઘણી રીતે તેનો ઉપયોગ વર્ણવવામાં આવ્યો છે.
(નોધ: આરોગ્ય સંબંધિત લેખ વાચકના જ્ઞાન અને જાગૃતિ વધારવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરોક્ત લેખમાં દર્શાવેલ માહિતી વિશે વધુ વિગતો માટે તમારા ડોક્ટરની સલાહ લો.)
