સૂર્યપ્રકાશ વિના પૃથ્વી પર જીવન અશક્ય છે. છોડથી લઈને મનુષ્ય સુધી દરેકને જીવિત રહેવા માટે તેની જરૂર છે. તેમાંથી આપણને વિટામિન ડી મળે છે, જે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
જો કે આજકાલ આપણને તડકામાં બહાર જવાનું ઓછું ગમે છે. આપણે સૂર્યના યુવી કિરણોને કારણે ટેનિંગ, ડાર્ક સ્પોટ્સ અને ત્વચાના કેન્સરના જોખમને ટાળવા માટે આવું કરીએ છીએ.
પરંતુ અમે તમને જણાવી દઈએ કે દિવસનો થોડો સમય તડકામાં વિતાવવો ખૂબ જ જરૂરી છે. આ માત્ર આપણા શારીરિક સ્વાસ્થ્ય માટે જ નહીં પરંતુ આપણા માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ જ મહત્ત્વત્વપૂર્ણ છે. આ લેખમાં આપણે જાણીશું કે સૂર્યપ્રકાશ માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે કેવી રીતે ફાયદાકારક છે.
વિટામિન ડી અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય
સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવવાથી વિટામિન ડી મળે છે. વિટામિન ડી આપણા શરીરમાં ઘણા મહત્ત્વપૂર્ણ કાર્યો કરે છે, જેમાં સેરોટોનિનનું ઉત્પાદન વધારવાનો પણ સમાવેશ થાય છે. સેરોટોનિન એ એક હોર્મોન છે જે આપણા મૂડને નિયંત્રિત કરે છે. સેરોટોનિનનું ઓછું સ્તર ડિપ્રેશન અને અન્ય માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે.
સીઝનલ ઈફેક્ટિવ ડિસઓર્ડર
સીઝનલ ઈફેક્ટિવ ડિસઓર્ડર (SAD) એ એક પ્રકારનું ડિપ્રેશન છે જે શિયાળાના મહિનાઓમાં થાય છે, જ્યારે સૂર્યપ્રકાશ ઓછો હોય છે. SADથી પીડિત લોકો વારંવાર થાક, ઊંઘ ન આવવી, વજન વધવું અને ઇચ્છાશક્તિમાં ઘટાડો અનુભવે છે. SAD સાથે વ્યવહાર કરવામાં મદદ કરવા માટે, ડોકટરો ઘણીવાર લાઈટ થેરેપી સૂચવે છે. આવી સ્થિતિમાં થોડો સમય તડકામાં વિતાવવો ડિપ્રેશનના લક્ષણોને ઓછો કરવામાં મદદ કરે છે.
સ્લિપ સાઈકલમાં સુધારો
સૂર્યપ્રકાશ આપણી સ્લિપ સાઈકલને પણ અસર કરે છે. જ્યારે આપણે સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવીએ છીએ, ત્યારે આપણા શરીરમાં મેલાટોનિન નામના હોર્મોનનું ઉત્પાદન ઓછું થાય છે. મેલાટોનિન ઊંઘ લાવવામાં મદદ કરે છે. તેથી, સ્લિપ સાઈકલને સુધારવા માટે સૂર્યપ્રકાશમાં થોડો સમય પસાર કરવો જોઈએ.
તણાવ ઓછો થાય છે
આજકાલ તણાવ એ એક સામાન્ય સમસ્યા બની ગઈ છે, તે આપણા માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે. પરંતુ સૂર્યપ્રકાશ તેને ટાળવામાં અથવા તેને ઘટાડવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે. સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવવાથી આપણા શરીરમાં કોર્ટિસોલ હોર્મોન, જે સ્ટ્રેસ હોર્મોનછે, તેનું ઉત્પાદન ઘટાડી શકાય છે.
(નોધ: આરોગ્ય સંબંધિત લેખ વાચકના જ્ઞાન અને જાગૃતિ વધારવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરોક્ત લેખમાં દર્શાવેલ માહિતી વિશે વધુ વિગતો માટે તમારા ડોક્ટરની સલાહ લો.)