મનમાં ક્યારેક-ક્યારેક નકારાત્મક વિચારો આવે અથવા કોઈ કડવા અનુભવને યાદ કરવાને કારણે જૂની વાતો વિશે વિચારવાનું શરૂ થઈ જાય એ સ્વાભાવિક છે, પરંતુ જ્યારે એ જ વાત વારંવાર થાય છે ત્યારે તેના પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. તો ચાલો જાણીએ નેગેટિવ વિચારથી કેવી રીતે દૂર રહેવું.
વિચારવું કે આત્મચિંતન કરવું પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. જ્યાં સુધી તમે કોઈ વિષય પર સંપૂર્ણ રીતે વિચાર ન કરો ત્યાં સુધી તેને યોજનામાં રૂપાંતરિત કરી શકાતું નથી કે કાર્ય યોગ્ય દિશામાં થઈ શકતું નથી. જો કે તમારા મનમાં પોઝિટિવ વધારતા કોઈ પણ વિષય પર કે અનુભવો પર વિચારો આવે તો તે માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે સારું છે, પરંતુ જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ ખરાબ અનુભવમાંથી પસાર થઈ જાય છે, ત્યારે ઘણી વખત નેગેટિવ વિચારો મનમાં આવવા લાગે છે. આમાંથી બહાર નીકળવું ખૂબ જ જરૂરી છે, નહીં તો તેની માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ખૂબ જ ખરાબ અસર પડે છે. જેના કારણે શારીરિક સ્વાસ્થ્ય પણ બગડી શકે છે.
મનમાં ક્યારેક-ક્યારેક નેગેટિવ વિચારો આવે તે સ્વાભાવિક છે, પરંતુ જો આવું વારંવાર થતું હોય તો તેના પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે, નહીં તો તેનાથી ઘણો તણાવ વધી શકે છે અને તેના કારણે બીજી ઘણી સમસ્યાઓ ઊભી થઈ શકે છે. મનમાં સતત ખરાબ બાબતો વિશે વિચારવાથી અંગત અને વ્યાવસાયિક જીવન પર અસર પડી શકે છે. તો ચાલો જાણીએ કે તમે કેવી રીતે નેગેટિવ વિચારોથી છુટકારો મેળવી શકો છો.
જો તમે કોઈ ખરાબ ઘટનામાંથી સ્વસ્થ થયા છો અને તેના કારણે તમે વારંવાર નેગેટિવ વિચારવાનું શરૂ કરો છો, તો તમારે બ્રેક લેવાની જરૂર છે. તમારી જાતને કામ અને અંગત જીવનની ગૂંચવણોથી થોડું દૂર રાખો અને થોડો સમય પોતાની કેર કરો. આ માટે તમે તમારી જાતને લાડ લડાવો અને કોઈપણ પેકેજ લઈ શકો છો. તમે મિત્રો સાથે ક્યાંક ફરવાની યોજના બનાવી શકો છો અથવા કોઈ આધ્યાત્મિક સ્થાન પર થોડો સમય એકલા વિતાવી શકો છો.
નકારાત્મક વિચારો આવે ત્યારે શું કરવું?
જ્યારે કોઈ નકારાત્મક વિચાર તમારા મનમાં વારંવાર દોડતો હોય, ત્યારે શાંતિથી બેસો, ઊંડો શ્વાસ લો અને બે ઘૂંટ પાણી પી લો. આ સમય દરમિયાન તમે થોડો સમય આરામ કરી શકો છો અને ઊંડા શ્વાસ લઈ શકો છો. તમારે શ્વાસને એવી રીતે લેવો જોઈએ કે સ્ટ્રો દ્વારા પીણું પીતી વખતે પાઉટ બને છે અને પછી આરામ કરતી વખતે ધીમે-ધીમે શ્વાસ બહાર કાઢો. ઓછામાં ઓછી એક મિનિટ માટે આ પ્રક્રિયાને પુનરાવર્તિત કરવાથી તમે એકદમ હળવાશ અનુભવશો.
તમારી અંદરના નેગેટિવ વિચારોને ઘટાડવા અને પોઝિટિવ વિચારસરણીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તમે કેટલાક પોઝિટિવ શબ્દોને વારંવાર પુનરાવર્તન કરીને કરી શકો છો, જેમ કે હું શ્રેષ્ઠ છું, હું સફળ છું, હું આ કામ સારી રીતે કરી શકું છું. હું મારા કામમાં સારો છું. હું ધીરે ધીરે આગળ વધી રહ્યો છું, મને કોઈના ખરાબ શબ્દોની પરવા નથી. આનાથી તમે સકારાત્મક વિચારને પ્રોત્સાહન આપી શકશો.
પોઝિટિવ રહેવા માટે સ્વસ્થ રહેવું ખૂબ જ જરૂરી છે, જ્યારે તમે સ્વસ્થ રહેશો, ત્યારે તમે માનસિક રીતે એક્ટિવ ફિલ કરશો. તેથી તમારા દિનચર્યામાં થોડો સમય માટે ધ્યાન, જોગિંગ અને સવારે કુદરત સાથે સમય વિતાવવો એટલે ગાર્ડનમાં ઘાસ પર ચાલવું, રાત્રે સંપૂર્ણ ઊંઘ મેળવો. યોગ્ય સમયે પથારીમાં જવું અને સવારે યોગ્ય સમયે જાગવું, સંતુલિત આહાર લેવો, પુષ્કળ પાણી પીવું, સોશિયલ મીડિયાથી થોડું અંતર રાખવું જેવા પગલાં લો.
મોટાભાગના નેગેટિવ વિચારો લોકોના મગજમાં ત્યારે આવે છે, જ્યારે તેઓ કોઈ કામ કરતા ન હોય અથવા કામ તેમની પસંદનું ન હોય. તેથી તમારો સમય તમને ગમે તે જગ્યાએ વિતાવો. જેમ કે ગાર્ડનિંગ માટે સમય કાઢવો, સંગીત સાંભળવું કે શીખવું, ચિત્ર દોરવું, નૃત્ય કરવું, આ બધી બાબતો પણ તણાવ દૂર કરવામાં મદદરૂપ થાય છે.
(નોધ: આરોગ્ય સંબંધિત લેખ વાચકના જ્ઞાન અને જાગૃતિ વધારવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરોક્ત લેખમાં દર્શાવેલ માહિતી વિશે વધુ વિગતો માટે તમારા ડોક્ટરની સલાહ લો.)