હિંદુ ધર્મમાં દરેક ભગવાનને ઘણા નામોથી બોલાવવામાં આવે છે, જેમ કે ભગવાન શિવને ભોલે ભંડારી, મહાદેવ, ભોલેનાથ અને બીજા ઘણા નામોથી બોલાવવામાં આવે છે. તેવી જ રીતે વિશ્વના સર્જક ભગવાન વિષ્ણુના પણ અનેક નામ છે. કહેવાય છે કે ભગવાન વિષ્ણુના નામનું સ્મરણ કરવાથી બધી પરેશાનીઓ દૂર થઈ જાય છે. ભગવાન વિષ્ણુ તેમના ભક્તોને ઇચ્છિત વરદાન આપે છે.
ચાલો જાણીએ ભગવાન વિષ્ણુને તેમના પ્રિય નામ નારાયણથી કેમ બોલાવવામાં આવે છે અને તેનો અર્થ શું છે.
ભગવાન વિષ્ણુનું નામ નારાયણ
જો પૌરાણિક કથાઓ મુજબ કહેવાય છે કે, ભગવાન વિષ્ણુ ક્ષીરસાગરમાં રહેતા હતા અને તેથી જ ભક્ત દેવ શ્રી નારદ તેમને નારાયણ કહેતા હતા. આનો અર્થ એ છે કે પાણી પ્રથમ આયન છે. ખરેખર પાણીને સંસ્કૃત ભાષામાં નીર કહે છે. જો આપણે નારાયણ શબ્દનું વિશ્લેષણ કરીએ તો તે નર અને આયનથી બનેલો છે, નર એટલે પાણી અને આયન એટલે સ્થળ. એટલે કે પાણી જ રહેવાનું સ્થળ છે, તેથી ભગવાન વિષ્ણુને નારાયણ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
ભગવાન શ્રીહરિના નામનો અર્થ
સૌથી પહેલા પાલનહાર નારાયણના પ્રથમ નામ વિષ્ણુનો અર્થ જાણીએ. મતલબ કે જેની આંખો કમળ જેવી હોય છે તે વિષ્ણુ કહેવાય છે. આ ઉપરાંત ભગવાન શ્રી હરિને ચતુર્ભુજી અને કૌસ્તુકમણિની શુભતાના કારણે વિષ્ણુના નામથી પણ બોલાવવામાં આવે છે. ભગવાન વિષ્ણુને શ્રી હરિ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે જેનો અર્થ થાય છે દુ:ખ અને દુઃખ દૂર કરનાર. જગતના રક્ષક ભગવાન વિષ્ણુ સમગ્ર જગતનું સંચાલન કરે છે અને જીવોના તમામ દુઃખો દૂર કરે છે, તેથી તેમને હરિ કહેવામાં આવે છે.
(નોંધઃ આ લેખમાં આપવામાં આવેલી કોઈપણ માહિતીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી વિવિધ માધ્યમો, જ્યોતિષીઓ, પંચાંગો, માન્યતાઓ અને ધાર્મિક ગ્રંથોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવી છે અને તમારી સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ્ય માત્ર માહિતી પ્રદાન કરવાનો છે. વધુમાં કોઈપણ ઉપયોગ માટેની જવાબદારી વપરાશકર્તાની પોતાની રહેશે.)
